Dat hield Gil Hoffman, politiek correspondent van The Jerusalem Post, maandagavond via een Skypeverbinding voor aan de aanwezigen bij het grote Israëlische verkiezingsdebat in de Rode Hoed te Amsterdam. Die bijeenkomst was georganiseerd door politieke jongerenorganisaties en door het CiJO, de jongerenafdeling van het Centrum Informatie en Documentatie Israel.

Over de uitslag van de parlementsverkiezingen dinsdag in Israël durfde Hoffman niet te speculeren: „Likud-Beiteinu, de partij van premier Netanyahu, kan veel zetels halen, maar ook flink verliezen.”

Hij ging ook in op de populariteit van Bennett, leider van de rechts-nationalistische partij Habajiet Hajehudi. Die wil geen land overdragen aan de Palestijnen, maar juist gebieden op de Westelijke Jordaanoever annexeren. De partij heeft een handvol zetels in het Israëlische parlement, maar staat in de peilingen op vijftien tot achttien zetels.

„Dat Bennett het zo goed doet, betekent niet dat Israël verrechtst”, meent Hoffman. Zijn populariteit heeft Bennett volgens hem te danken aan zijn charisma en jonge, snelle en moderne uitstraling.

Schaduwverkiezingen

Bij de schaduwverkiezingen die maandagavond onder het publiek in de Rode Hoed werden gehouden, bleek Bennett echter geen hoogvlieger. De meeste stemmen haalde Netanyahu’s partij Likud-Beiteinu. Goede tweede was Meretz (een Israëlische variant van GroenLinks). Derde werd Mifleget-Ha’avoda, de ‘Israëlische PvdA’.

Bennet zou overigens wel de stem hebben gekregen van PVV’er Bosma, als die aan de Israëlische verkiezingen had mogen meedoen. Bosma’s collega’s Voordewind (CU) en Van der Staaij (SGP), die maandag net als de PVV’er aan het debat deelnamen, zouden uitkomen bij Likud-Beiteinu.

PvdA-Kamerlid Bonis sprak geen expliciete voorkeur voor een partij uit. Zij betreurt het dat links in Israël „erg gefragmentariseerd is.” Volgens haar is er wel degelijk sprake van verrechtsing in Israël. „Religieuze en extreme partijen sturen aan op annexatie van de Westelijke Jordaanoever.”

De sociaaldemocrate constateerde dat de kloof tussen Israël en de internationale gemeenschap daardoor groter wordt. „Ik hoop dat die na de verkiezingen juist weer kleiner wordt.”

Hippie

Haar D66-collega Sjoerdsma heeft de indruk dat de verkiezingsstrijd in Israël gaat tussen „rechts, rechtser en rechtst.” Vergeleken met sommige Israëlische politici is de uitgesproken en fel antilinkse PVV’er Bosma „maar een socialistische hippie”, grapte Sjoerdsma.

Bosma op zijn beurt stelde dat Israëlische politici tijdens de campagne met „rechtse praat” stemmen proberen te winnen, maar dat ze na de verkiezingen links beleid uitvoeren. „Ik hoop dat we nu een Israëlisch kabinet krijgen dat zegt: „Land in ruil voor vrede werkt niet.””

Judea en Samaria zijn „100 procent Israëlisch gebied”, aldus Bosma. „Israël moet daarvan geen millimeter, geen zand­korrel weggeven aan jihadisten.” Hij wees erop dat het na de Israëlische terugtrekking uit Libanon raketten regende en dat hetzelfde is gebeurd na het verlaten van de Gazastrook.

Tijdens het debat werd ook gesproken over de Arabische lente. „Op korte termijn kunnen we daarvan geen resultaten verwachten”, gaf PvdA’er Bonis toe, „maar de hoop is dat we over een paar jaar democratie hebben in Arabische landen, met ruimte voor minderheden.”

De weg naar democratie is „grillig”, erkende ook D66’er Sjoerdsma en hij wees daarbij op de slechte situatie van kopten in Egypte. „Democratie moet echter wel een doel op zich blijven.”