Investeringen in belangrijke sectoren zoals het bankwezen, telecommunicatie, ict, transport, toerisme, huisvesting en vastgoed hebben de middenklasse versterkt, zegt Lawrence Bategeka, onderzoeker bij het Economic Policy Research Center in Uganda. Hij constateert verder: „Liberalisering van Afrikaanse economieën heeft geleid tot meer efficiency en snelle groei in de dienstensector. Die groei in de private sector heeft geresulteerd in de groei van de middenklasse op het continent.”

De middenklasse geeft dagelijks gemiddeld 1,50 tot 15 euro uit. De meeste mensen in Afrika bevinden zich wat betreft hun uitgavenpatroon echter in de onderste regionen, blijkt uit cijfers van de Afrikaanse Ontwikkelingsbank. Volgens de bank was de middenklasse in 2010 gegroeid tot 34 procent van de bevolking van het continent, ofwel bijna 350 miljoen mensen. In 1980 behoorden 126 miljoen mensen tot de middenklasse, wat neerkwam op 27 procent van de bevolking.

De middenklasse wordt gezien als de toekomst van Afrika. Deze groep is cruciaal voor de economische en politieke ontwikkeling. Maar het is moeilijk te beoordelen wie precies in deze groep valt en nog moeilijker om een precieze schatting te maken van de omvang van de middenklasse, stelt de Afrikaanse Ontwikkelingsbank vast. In Uganda worden mensen met een goede opleiding die in staat zijn een goed huis te kopen of te huren, internet hebben en ongeveer 12 euro per dag uitgeven, tot de middenklasse gerekend, zegt Stephen Kaboyo van onderzoeksbureau Alpha Partners.

Bategeka meent dat er ruimte is voor verdere groei van de middenklasse, al is dat afhankelijk van de omvang van de overheidsinvesteringen in infrastructuur. „Uganda is een goed voorbeeld van hoe economische hervormingen leiden tot hogere inkomens. De groei zou nog sterker zijn geweest als er meer in infrastructuur was geïnvesteerd. Infrastructuur is van groot belang voor groei.”

In de jaren negentig omarmden Afrikaanse economieën de aanpassingsprogramma’s van de Wereldbank en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en daarmee ook een vrijemarktpolitiek. De liberalisering, die zich richtte op groei vanuit de private sector, heeft volgens Bategeka gezorgd voor uitbreiding van de middenklasse op het continent.

In de Noord-Afrikaanse landen is de middenklasse het grootst, met Tunesië als koploper: 89,5 procent. Daarna komt Marokko met 84,6 procent. Liberia staat onder aan de ranglijst. In dat land behoort slechts 4,8 procent van de bevolking tot de middenklasse. Daarna volgt Burundi met 5,3 procent.