Tien nieuwe stations zijn de afgelopen maanden geopend. En op veel stations wordt druk verbouwd. Het afgelopen jaar stonden de Nederlandse Spoorwegen (NS) als belangrijkste treinvervoerder en spoorbeheerder ProRail vaak in de belangstelling. Of het nu ging om vertraging door het winterweer, koperdiefstal, kapotte wissels, brandjes in de Schipholtunnel, spoorlopers, de Fyra of de afschaffing van het papieren treinkaartje.

De Tweede Kamer, reizigersvereniging Rover, de minister, de bonden en natuurlijk de treinreiziger: iedereen doet regelmatig zijn zegje over het wel en wee op het spoor. Het spoor ligt vaak onder een vergrootglas.

Begin februari was er door het winterweer korte tijd een chaos op het spoor. Er reden minder treinen om te voorkomen dat de dienstregeling helemaal in de soep zou lopen: minder intercity’s en sprinters. Op stations werden voor de wachtenden een half miljoen kopjes koffie en thee uitgedeeld. De NS kreeg 20.000 claims over de vertraagde treinenloop. Heel politiek Den Haag had wel een mening over de winterperikelen. De eerste sneeuwdag van deze winter op 7 december verliep zonder veel problemen. Zoals beloofd kwam de NS met een aangepaste dienstregeling.

Het grootste spoorincident was op 21 april. Een treinbotsing bij Amsterdam. Daarbij kwam een vrouw om het leven en raakten ruim 110 mensen gewond. Het treinverkeer was geruime tijd ontregeld. NS en ProRail kwamen na onderzoek deels onder verscherpt toezicht. Om de veiligheid te verhogen, komt er een nieuw systeem voor machinisten dat waarschuwt als ze een rood sein naderen.

ProRail laat meer beveiligers langs het spoor patrouilleren in de strijd tegen spoorlopen en vandalen. Die kunnen ook snel ingrijpen bij vermoeden van koperdiefstal. Zo daalt hopelijk het aantal treinvertragingen. Er komt nu een legitimatieplicht bij de metaalverwerkingsbranche om koperdiefstal en heling tegen te gaan. Ondanks de bezuinigingen komt er toch het nieuwe spoorbeveiligingssysteem ERTMS.

„Er moet een einde komen aan het geweld tegen treinpersoneel”, zei NS-directeur Ingrid Thijssen begin november toen voor de zoveelste keer een conducteur was mishandeld. Ook wil ze dat de beledigingen en scheldpartijen stoppen. „Je blijft met je handen af van ons personeel”, riep ze boos. Vakbond FNV Spoor is het daar helemaal mee eens en riep de politiek op er alles aan te doen een einde te maken aan de agressie.

De komende jaren komen er schonere treintoiletten. Ze krijgen een apart urinoir. Ook komt er ruimte voor het verschonen van een baby en een peuteropstapje. Na veel rumoer krijgen de Sprinters ook toiletten. Boze treinreizigers voerden in augustus op Utrecht CS zelfs actie tegen de wc-loze Sprinters.

Op 12 september stemden duizenden treinreizigers op de grote stations. Het was daar vooral druk in de ochtend- en avondspits. Veel stations krijgen de komende jaren een facelift. Er komt onder meer nieuw meubilair, windschermen worden geplaatst en de wachtruimten krijgen een opknapbeurt. ProRail heeft daar 125 miljoen euro voor uitgetrokken.

Ander goed nieuws is dat treinreizigers binnenkort af zijn van het dubbel opstaptarief. De ov-bedrijven zeggen dat het begin volgend jaar mogelijk is over te stappen van de ene ov-vervoerder naar de ander zonder een nieuw opstaptarief te moeten betalen.

De reizigersinformatie op stations is op 1 november overgegaan van ProRail naar de NS. Sinds kort kunnen reizigers op de site Filewissel.nl actuele verkeersinformatie krijgen over zowel files als treinvertragingen. Met een druk op de knop is dan duidelijk of het beter is met de auto of de trein te vertrekken.