Waar komt de onrust vandaan?

De Amerikaanse antropoloog Michael D. Coe schreef in 1966 voor het eerst over een mogelijk einde van de wereld. Hij deed onderzoek naar oude teksten van de Maya’s, een Midden-Amerikaans volk dat eeuwenlang –vooral tot 250 na Chr.– een hoogstaande cultuur kende. Een oude Mayakalender noemde volgens Coe 24 december 2011 als datum van een grote verandering. Coe deed meer onderzoek en kwam in 1984 met een nieuwe datum: op 21 december 2012 zou het einde van de mensheid zijn. Sindsdien is het verhaal gegroeid en gegroeid.

Wat zegt de Mayakalender precies?

Weinig. In Zuid-Mexico, bij een voormalige stad van de Maya’s, bevindt zich de archeologische vindplaats Tortuguero. Daar is een inscriptie gevonden –Monument 6– die volgens sommige interpretaties spreekt van een neerdalen van de god Bolon Yokte’ K’uh op 21 december 2012. Die uitleg is +omstreden.

Hoe denken deskundigen over de betekenis van deze tekst?

Tussen Mayadeskundigen is er discussie over de precieze inhoud van de tekst in Tortuguero. Vrijwel geen Mayakenner gelooft dat de 2012-theorieën kloppen. Zij stellen dat er sprake is van een foute uitleg van de tekst en wijzen erop dat er ook Maya­teksten zijn die juist zeggen dat de wereld nog millennialang zal bestaan.

Verschillende Maya-experts vinden dat aan de inscriptie in Tortuguero te veel gewicht is gegeven. De meeste experts leggen het zo uit: op 21 december 2012 begint een nieuwe cyclus van de Mayakalender, net zoals er op 1 januari bij ons een nieuwe kalender aan de muur wordt gehangen. Niets meer. Er is in de oude tekst zeker geen sprake van een grote verandering of apocalyptische gebeurtenis.

Wat geloven de Mayabelievers?

In lijn van Coe en anderen zijn er mensen die denken dat de komst van de Mayagod Bolon Yokte’ K’uh gepaard zal gaan met de ondergang van „heel de schepping en het huidige universum.” Anderen denken dat de komst van Bolon Yokte’ K’uh zal samenvallen met een aantal bovennatuurlijk verschijnselen. Door de jaren heen zijn er tal van scenario’s geschetst, variërend van een aarde die vergaat door te veel zonnestraling of verzwolgen wordt door een zwart gat tot uitbarstingen van supervulkanen en zware aardbevingen. Anderen verwachten een botsing met de mysterieuze planeet Niburu. Newageaanhangers denken dat er een periode van positieve energie aanbreekt. Zo zijn er meer hooggespannen verwachtingen.

Zijn er de laatste tijd bijzondere veranderingen in het heelal waar te nemen?

Nee. De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft begin deze maand op zijn site een geruststellende uitlegvideo geplaatst. Er komt niets op de aarde af en de zon gaat niet helderder schijnen. Op de video van de NASA wordt het apocalyptische verhaal op basis van de Mayakalender ontkracht. De titel van het ontnuchterende filmpje is veelzeggend: ”Why the world didn’t end yesterday” (Waarom de wereld gisteren niet verging).

Wat doen mensen die wel in de ondergang op 21 december geloven?

De vreemdste dingen. Er zijn vele websites en boeken over het onderwerp verschenen. Daarnaast zijn mensen concreet aan de slag gegaan. Een paar voorbeelden. Een Chinees bouwt betonnen ballen waarin mensen twee maanden kunnen overleven. De verkoop van bomkelders aan particulieren in de VS is de laatste jaren flink gestegen. Een man uit Kootwijkerbroek ontkent weliswaar dat hij gelooft dat de wereld zal vergaan, maar heeft wel een boot klaargelegd in zijn tuin om te kunnen vluchten. Er zijn mensen die hun geld opmaken, omdat het toch geen zin meer heeft het te bewaren. Het Franse dorp Bugarach gaat op slot omdat veel ”believers” er stellig van overtuigd zijn dat er bij die plaats iets bijzonders zal gebeuren. De burgemeester vreest voor overlast.

Is de huidige onrust een nieuw verschijnsel?

Nee, de datum van het einde van de wereld is al vele malen voorspeld. Pausen hebben in het verleden dergelijk voorspellingen gedaan. Rond de jaren 1000 en 2000 leefde bij veel mensen ook de verwachting dat God zou wederkomen. Jehova’s getuigen hebben zich al meerdere keren aan een concrete voorspelling van de oordeelsdag gewaagd. De voorzeggingen kwamen niet uit. Eens in de zoveel tijd zijn er sektarische bewegingen die maatregelen nemen in verband met de wederkomst.

En wat zegt de Bijbel?

De Heere Jezus zegt in Mattheüs 24:36 dat niemand van de dag en het uur van de oordeelsdag weet, dan alleen God de Vader. Donderdag gaat de hervormde emeritus predikant ds. D. J. Budding in deze krant ook in op deze vraag. Hij schreef recent het boek ”De tijd is nabij. Bijbelse bezinning op de oordeelsdag en daarna”.

Digibron

Lees meer in Digibron, kenniscentrum van de gereformeerde gezindte, over opvattingen van de eindtijd bij reformatorische christenen.

Wanneer vergaat de wereld? door ds. L. Terlouw (Daniël, 12 mei 2011)

Tekenen van Zijn komst (foto Reformatorisch Dagblad, 22 oktober 2010)

“Tekenen der tijden niet in schema weer te geven” - Lustrumconferentie van twintigjarige Depositum Custodi – Prof. dr. A. Baars (Reformatorisch Dagblad, 8 mei 2006)

Antwoord per brief over of de Heere Jezus in de zomer of winter geboren is en over wat er aan de grote oordeelsdag vooraf zal gaan, door ds. F. Mallan (De Wachter Sions, 12 mei 2005)

Het einde van de wereld door ds. Changwon Shu, predikant in de presbyteriaanse Samyang Church (Reformatorisch Dagblad, 21 april 2005)

De tekenen der tijden, door ds. W. Visscher (De Saambinder, 16 december 1999)

De Bijbel en de toekomst - Een blij vooruitzicht voor wie gelooft, door H. Veldhuizen (De Waarheidsvriend, 9 juli 1998)

Het begin der laatste dingen (Eerste lezing winterconferentie), door ds. C. Sonnevelt (Daniël, 15 maart 1996)

„De gemeente roept zelf de anti-christ over zich uit’’ - Vraaggesprek met drs. J. Segers over de tekenen van de tijd en de eindtijd, door J. de Wildt en W. C. Polinder (Daniël, 5 januari 1990)

Eindtijd is einde van bedeling der wereld - Toogdag van het Zoeklicht in Hilversum (Reformatorisch Dagblad, 25 augustus 1986)

Zevendedags-adventisten over de wederkomst, door I.A. Kole (Reformatorisch Dagblad 20 mei 1983)