Ter gelegenheid van zijn 45-jarig bestaan onderzocht de EO hoe er in de maatschappij over christenen wordt gedacht. Dat het beeld van hen bij de gemiddelde Nederlander niet overwegend positief is, zal niemand verbazen. Christenen staan er in het algemeen niet best op.

Wie op grond van het onderzoek met enkele grove penseelstreken het imago van de christen wil schetsen, komt uit bij weinig vleiende begrippen zoals: betweter, bemoeial en hypocriet. Bovendien blijkt dat wanneer belijders van het christelijke geloof proberen in hun daden te laten zien waarvoor ze staan, dat niet als onderscheidend wordt opgemerkt. Kortweg betekent dat: het positieve van het christen-zijn komt niet uit de verf, het negatieve bepaalt vooral het beeld.

Natuurlijk kan men de oorzaken van die negatieve beeldvorming toeschrijven aan allerlei externe factoren. Die zijn er ook. De secularisatie die zich na de Tweede Wereldoorlog heeft gemanifesteerd, is inmiddels omgeslagen in een antichristelijke stemming. Herinneringen aan de joods-christelijke oorsprong van onze samenleving moeten worden uitgeroeid. Van christenen bestaat op zijn best het beeld dat ze overal tegen zijn. De media meten deze ”remmende invloed” van christenen breed uit. Bovendien schetsen de media graag karikaturen van christenen. Die zijn vaak gebaseerd op gebrek aan kennis en op vooroordelen. Weinig opinieleiders en media zijn bereid zich echt te verdiepen in de motieven en opvattingen van christenen. Waarom zouden ze ook? Ze zijn immers toch een verdwijnend ras.

Toch is het te goedkoop en te gemakkelijk om alleen maar te wijzen naar de externe boosdoeners. Ze zijn er. Maar ze zijn niet de enige oorzaak. En misschien ook niet eens de voornaamste. Het EO-onderzoek stelt christenen de vraag of zij niet zelf medeschuldig zijn aan de negatieve beeldvorming.

Zomaar enkele vragen. Is het niet zo dat christenen vaak anderen de maat nemen op een manier die reden geeft tot irritatie? Zijn christenen soms niet hypocriet? Is het niet zo dat veel christenen groen praten, grijs denken en zwart handelen, zoals de journalist Jaap Noordmans eens zei? Is het verwijt niet terecht dat christenen wel naastenliefde prediken, maar zich daadwerkelijk vaak weinig bekommeren om de sociaal zwakken? Uit het onderzoek blijkt dat zij juist op dit terrein rechts-liberaal denken. En geeft de interne verdeeldheid onder christenen vaak niet een weinig verheffend beeld van het christendom? Veel kerkgangers halen laconiek hun schouders op als de wereld zegt: „Ze belijden één Naam, maar vechten elkaar de tent uit.” Terwijl dat tot grote schaamte zou moeten zijn.

Het EO-onderzoek moet christenen aan het denken zetten. Niet primair omdat het beeld bij de gemiddelde Nederlander correctie behoeft. Dat ook. Maar omdat de cijfers een andere vraag opdringen. Vertonen christenen wel het beeld van Christus? Dat was zeer onderscheidend.

Klik hier voor het onderzoek op de website van de EO.