Sprekende beelden
In het voorjaar stond Nederland op zijn kop vanwege een internetfilmpje waarop een pittige politievrouw een man tegen zijn lichaam schopte. Anno 2012 moet je je als gezagdrager meer dan ooit realiseren dat je doen en laten op beeld kan worden vastgelegd en dat het de beelden zijn die spreken. De beelden van deze film spreken boekdelen en roepen om een reactie.
Volksvertegenwoordigers interpreteren de beelden en kukelen over elkaar heen als haantjes, om voor het oog van de camera een beeld van hun verontwaardiging te laten zien. Ze zijn niet de enigen met een mening. De Nationale ombudsman kraait direct na het zien van de beelden dat hij geschokt is door de heftigheid van het schopincident en zegt zijn eigen onafhankelijke(?) onderzoek in te zullen stellen.
Een pauw is een vogel van heel andere pluimage. Frank Paauw, de altijd rustige hoofdcommissaris van het Rotterdamse politiekorps, meldt na het zien van de beelden met zijn immer sonore stem dat er eerst een onderzoek naar de feiten moet worden ingesteld. Daarmee toont deze weledelgestrenge heer over meer wijsheid te beschikken dan vele volksvertegenwoordigers en een ombudsman die als vroege haantjes kraaien dat deze politievrouw haar boekje te buiten is gegaan.
Al die haantjes de voorste hebben niet de opleiding van een Paauw gehad. Hij weet als politieman dat hetgeen wij zien, niet de werkelijkheid hoeft te zijn. Binnen een week blijkt dat het beeld van de filmende getuige slechts een scène is uit een veel grotere film. Nadat deze film door de onderzoekers in zijn geheel is ontrold, blijkt de werkelijkheid heel anders te zijn dan de eerste interpretatie van de beelden. Voor Paauw is dit reden om te zeggen dat hij trots is op zijn medewerkster.
Het beeld dat wij zien op foto en video, of wat we elkaar ”voor ogen schetsen,” is meestal niet de volledige werkelijkheid. Dat is een les uit de opleiding die Paauw heeft genoten. De getuige in een politieonderzoek vertelt dat wat hij of zij gezien meent te hebben. Eigenlijk zouden we allemaal een politieopleiding moeten volgen. Dat zou een hoop ellende in het intermenselijk verkeer schelen. Op grond van beelden bepalen we onze mening.
Beelden zeggen wat, maar spreken niet altijd de waarheid. Een ellendige bijkomstigheid is dat het meestal de beelden zijn die tellen. De werkelijkheid kan zo heel anders zijn.
Voor veel van onze medelanders zijn de beelden van de gereformeerde gezindte bepalend. De enkeling die zich de moeite getroost om de werkelijkheid te onderzoeken, erkent vaak dat hij of zij de beelden moet bijstellen. Wat verbeelden we ons eigenlijk?