Nieuwsberichten over vondsten van apaan volgen elkaar de laatste weken in rap tempo op. De eerste vondst is van begin 2011 in Gastel. Deze week staan in Den Bosch 13 verdachten in de strafzaak ‘Lambik’ terecht voor betrokkenheid bij in totaal drie zogenoemde conversielaboratoria in Gastel, Oisterwijk en Weert.

Apaan komt uit China. Het heeft geen enkel legaal doel, zegt Van Spierenburg. Met simpele toevoeging van zuur en water ontstaat het verboden BMK, een grondstof voor amfetamine. De gespecialiseerde officier van justitie zegt dat apaan in zwang is geraakt nadat BMK door een lobby ook werd verboden in de landen van herkomst, China en Rusland. „We zijn slachtoffer van ons eigen succes.”

Een kilo apaan kost 30 euro; een liter BMK kost 750 euro. „Er is een criminele tussenlaag ontstaan die veel geld verdient met de productie van grondstof.”

Tot dusver is er in Nederland in totaal meer dan 20.000 kilo apaan in beslag genomen. Het Openbaar Ministerie heeft niet de capaciteit om alle zaken te vervolgen maar er worden inmiddels diverse zaken gevoerd, zegt Spierenburg. Maar duidelijke jurisprudentie over apaan ontbreekt nog. De uitkomst van de zaak ‘Lambik’ is daarom erg belangrijk.

Het OM meent dat de verdachten schuldig zijn vanwege voorbereidingshandelingen voor de productie van drugs maar wil ook een veroordeling voor overtreding van de wet voorkoming misbruik chemicaliën. Het OM moest begin deze maand daarom een tegenslag incasseren toen de raadkamer van de rechtbank Den Bosch oordeelde dat apaan niet valt onder de regels van die wet.

Het OM is het fundamenteel oneens met die beslissing. Er komt dan ook een principieel hoger beroep. Van Spierenburg meent dat apaan volgens Europese regels een zogenoemde geregistreerde stof is omdat er eenvoudig én rendabel BMK van kan worden gemaakt. „De rechter heeft chemisch beoordeeld of BMK uit apaan te maken is, maar rechtspraak is geen chemie.”