Het regeerakkoord wordt aangepast: de inkomensafhankelijke zorgpremie is van de baan. Als alternatief daarvoor kondigde Rutte in perscentrum Nieuwspoort aan via de belastingen de inkomensverschillen te zullen verkleinen.

De inkomensafhankelijke zorgpremie wordt vervangen door een hogere arbeidskorting en een hogere heffingskorting voor de lage inkomens. Voor de hoge inkomens worden die kortingen afgebouwd. PvdA-leider Samsom: „In essentie wordt daarmee hetzelfde beoogd en bereikt als bij de zorgpremie.”

Het mediane koopkrachtverlies (de middenlijn) voor de hogere inkomens gaat terug van 4 naar 2,5 procent. Rutte zei dat hij vooral had onderschat wat de maatregelen zouden betekenen voor de inkomens tussen 60.000 en 70.000 euro per jaar.

Boetekleed Samsom

Ook Samsom trok maandag het boetekleed aan. „Ik trek me de commotie aan.” Hij zei dat hij juist het vertrouwen in de politiek na 10 roerige jaren wilde herstellen. „Ik moet tot mijn spijt erkennen dat dat vertrouwen de afgelopen 14 dagen een flinke deuk heeft opgelopen. En dat doet mij zeer. Ik ben vast van plan het gedeukte vertrouwen weer te herstellen.”

Niet bang voor storm van kritiek

Rutte is niet bang voor een nieuwe storm van kritiek vanuit zijn achterban. Veel VVD’ers begrijpen volgens hem dat als verschillende kabinetten in een tijdsbestek van een aantal jaar in totaal 46 miljard euro moeten bezuinigen, dat de lagere inkomens dan wat extra steun nodig hebben. Het bezwaar van de VVD was volgens hem ook niet het principe van de nivellering, maar wel de specifieke maatregel van de zorgpremie.

Sociale agenda

VVD en PvdA maken 250 miljoen euro vrij voor ‘versterking van de sociale agenda’, meldde Samsom maandag nadat hij het met de VVD eens was geworden over een aanpassing van het regeerakkoord. Het geld kan in overleg met de vakbonden en werkgevers besteed worden om maatregelen in de WW en het ontslagrecht te verzachten.

Samsom zei dat met het bedrag van 250 miljoen euro bijvoorbeeld de WW-duur een half jaar verlengd kan worden en dan niet teruggaat naar 1 jaar, maar naar anderhalf jaar.

Werkloosheid iets hoger

De werkloosheid en het begrotingstekort lopen iets op door de aangepaste plannen in het regeerakkoord. Dat blijkt uit berekeningen van het Centraal Planbureau (CPB).

De werkloosheid valt naar verwachting nu in 2017 0,3 procentpunt hoger uit dan bij de 2 weken geleden gepresenteerde plannen. Het begrotingstekort komt aan het einde van de komende kabinetsperiode 0,1 procentpunt hoger uit. Het CPB stelt vast dat het aangepaste regeerakkoord meer vraagt van hoge inkomens dan van lage, maar in mindere mate dan 2 weken geleden.

Reactie Van der Staaij

SGP-leider Van der Staaij vindt de aanpassing van het regeerakkoord een „goede zaak. Meer geleidelijkheid en minder nivellering is in ieder geval beter.”

Reactie Slob

ChristenUnie-leider Arie Slob reageert via Twitter: „Coalitie komt terug op zorgpremieplannen. Getuigt van moed. Morgen zal ik suggesties doen voor andere noodzakelijke wijzigingen. #gezin #os.”

Reactie Roemer

Emile Roemer, fractieleider van de SP: „De PvdA is door de knieën gegaan. Ze wilden de inkomensverschillen wat eerlijker maken, maar dat is een stuk minder geworden. Ze hebben de hele zorg aan de VVD overgelaten wat nu volledige marktwerking betekent in de zorg met alle gevolgen van dien. Ik ben hier niet zo blij mee.”

Reactie Pechtold

Alexander Pechtold: „Excuus aanvaard, zand erover en nu aan de slag. Dat dat idee van de inkomensafhankelijke zorgpremie van tafel is, dat is winst. Dat ze kiezen voor nivellering vind ik nog steeds jammer, maar het is in elk geval weg bij de zorg.”

Reactie Wilders

PVV-leider Geert Wilders: „Dit is net zo verschrikkelijk als het vorige plan. De middeninkomens worden keihard gepakt. In het oude plan ging 19 procent van de middeninkomens er meer dan 5 procent op achteruit, nu is dat 24 procent. Rutte zit gewoon op de bagagedrager bij Samsom. Met zo’n VVD heb je geen SP meer nodig. Het is links beleid dat Rutte voert.”

Reactie Buma

„De zorgpremie was een slecht plan. Het moest van tafel en het is nu van tafel. Dat is beter voor de zorg en beter voor de werkgelegenheid. Het is onbegrijpelijk dat de VVD en de PvdA ervoor kiezen de rekening van hun compromis vooral neer te leggen bij de middeninkomens en de ouderen met een klein pensioen.”

Reactie Krol

Fractievoorzitter Henk Krol van 50PLUS reageert via Twitter: „Uit de cijfers blijkt klip en klaar: AOW’ers (alleenstaand én samenwonend) met een klein pensioen gaan er het meest op achteruit. SCHANDE!” En: „Feestje van Spekman gaat door. VVD’ers zullen daar niet blij mee zijn. PvdA en VVD laten veel ouderen barsten. Bruggen om onder te slapen.”

Vakbonden

Voorzitter Ton Heerts van vakcentrale FNV noemde de aanpassing „een kleine stap in de juiste richting”. Voorzitter Jaap Smit van vakcentrale CNV reageerde verheugd: „Ik ben blij dat er beweging is en dat men de eerste gebaren maakt voor een kleine reparatie van WW en ontslagrecht.”

Vakorganisatie RMU: „Wij vinden het verstandig dat het instrument van de inkomensafhankelijke zorgpremie is teruggehaald. Als dit kabinet wil nivelleren, is de inkomstenbelasting het geëigende instrument. In de uitwerking zal nog heel goed gekeken moeten worden naar de verschillende groepen, in het bijzonder de eenverdiener met kinderen. Verder vindt de RMU het van belang dat werken extra gestimuleerd wordt door het verhogen van de arbeidskorting. De RMU is benieuwd op welke wijze het fonds van 250 miljoen euro wordt ingezet. Het beste is om niet de WW-duur te verkorten, maar na het tweede jaar de uitkering stapsgewijs te verlagen.”

Ook zorgverzekeraars Nederland liet weten verheugd te zijn over het terugdraaien van de kabinetsplannen voor een inkomensafhankelijke zorgpremie. De verzekeraars waren geen voorstander van het eerdere zorgpremieplan.

„Hoewel het regeerakkoord minder negatief lijkt voor werkenden, ziet het ernaar uit dat de negatieve koopkrachtontwikkeling voor een grote groep gepensioneerden onverminderd groot is. Het Centraal Planbureau constateert flinke uitschieters in de financiële situatie voor gepensioneerden en het ziet ernaar uit dat zij de hogere rekening blijven betalen”, reageerde de Algemene Ouderenbond ANBO.

Voorzichtig optimisme

Gert-Jan Oplaat, bestuursvoorzitter van de VVD Overijssel zei maandagavond: „Ik ben blij dat de premier heeft erkend dat er een fout is gemaakt. Hij toont daarmee leiderschap en hij probeert de fout zo goed mogelijk te herstellen. Er heerst onder de VVD-leden voorzichtig optimisme dat het de goede kant opgaat.”