In de grauwe nevel van de novemberochtend komt de stroom arriverende synodeleden bij congrescentrum De Werelt in Lunteren langzaam op gang. Nieuwe afgevaardigden gaan zoekend hun weg. Ambtsdragers die hier al vaker zijn geweest, tonen zich zelfverzekerder.

Ruim 150 afgevaardigden, adviseurs en andere kerkelijke medewerkers weten zich ieder jaar in april en november voor enkele dagen thuis in Lunteren. Predikanten, ouderlingen, diakenen, doctoren en professoren: een paar dagen per jaar komen ze bij elkaar onder hetzelfde dak. Altijd is de agenda overvol en bijna altijd lopen de vergaderingen uit. Maar tussendoor is er toch genoeg tijd om te wandelen in de bossen rond De Werelt.

Soms is de bosgrond kurkdroog en tinkelt het zonlicht door het jonge groen. Soms druipt het geboomte van de regen, of is Lunteren gevangen in een stille herfstnevel. Maar gepraat wordt er. In de congreszaal. Over de toekomst van de kerk in de wereld, over krimp en groei, de verhouding van de kerk tot Israël, over het spreken of zwijgen van God. Of over een nieuw ledenregistratiesysteem, een beleidsplan voor de Dienstenorganisatie, de verkiezing van een nieuwe preses of de herbenoeming van een zittende scriba.

Tussen het vergaderen door gaan buiten de gesprekken door, terwijl de afgevaardigden in kleine groepjes door de bossen lopen. Gesprekken over de situatie in de gemeente, of gewoon over persoonlijke omstandigheden. Want een synodevergadering, waar ambtsdragers uit alle delen van het land én uit alle richtingen in de PKN elkaar ontmoeten, heeft ook iets van een reünie.

Deze week zijn ze hier voor het laatste bij elkaar in uitgebreide samenstelling. De synode heeft namelijk besloten tot een flinke afslanking en gaat terug naar zo’n 75 leden, ongeveer dezelfde omvang als de synode van de Nederlandse Hervormde Kerk had. Met ingang van 2013 vaardigt iedere classis nog maar één ambtsdrager af in plaats van de twee die sinds 2004 werden afgevaardigd.

Het is een bezuiniging, want vergaderen kost geld. Maar het is niet alleen een bezuiniging. De hoop is ook dat het vergaderen met minder mensen vlotter gaat. En wellicht is er in een kleine groep ook meer ruimte voor het inhoudelijke gesprek, zoals dat onder de protestantse synodeleden heet.

Intussen is de zaal volgestroomd en hebben de afgevaardigden hun plaats ingenomen.

Na enkele minuten waaiert psalmgezang vanuit de grote congreszaal door De Werelt. Volgend jaar, met een gehalveerde synode, zal het zingen zwakker klinken. De parallel met de afnemende sterkte van de kerkelijke stem in de echte wereld is niet te negeren.