Beetje waardering voor de politie graag
APELDOORN – Het gaat niet goed met de Nederlandse politie. De kritiek neemt toe, de waardering neemt af. Oud-hoofdinspecteur Jan Haagsma vat de koe bij de horens. „Over drie jaar moet elke agent weer trots zijn op de politie.”
De problemen bij de politie stapelen zich op. Agressie en geweld in de samenleving nemen toe. Steeds meer agenten zitten met klachten thuis. De kosten van ziekteverzuim, arbeidsongeschiktheid en dergelijke bedragen zo’n 300 tot 500 miljoen euro per jaar.
De stichting Waardering Erkenning Politie (WEP) probeert het tij te keren. De organisatie, onder leiding van directeur Jan Haagsma, presenteerde zich donderdagmiddag op de Politieacademie in Apeldoorn.
Hoe is het gesteld met de waardering voor agenten?
„Heel dubbel. De politie heeft een hulpverlenende en een handhavende taak. Met het eerste heeft niemand doorgaans moeite. Met het tweede wel.”
De waardering is magertjes. Hoe komt dat?
„Lastig te verklaren. Het heeft te maken met de complexiteit van politietaken, én hulpverlening én handhaving. Als ik van de trap val, vind ik het heel normaal dat de politie komt helpen. Maar met handhaving, óók een politietaak, hebben burgers ineens veel moeite. Haalt iemand met 190 kilometer per uur in, dan wil iedereen dat zo’n persoon wordt gepakt. Rij je zelf een keer 140, dan is het ineens de schuld van de politie als je bekeurd wordt.”
Waarom verdient de politie volgens u meer waardering?
„Het werk van de politie wordt steeds zwaarder. Agressie en geweld nemen toe. Agenten die niet gewelddadig zijn, worden geroepen geweld te gebruiken.”
Geweld hoort –helaas– toch ook een beetje bij het vak? „Zeker. De politie is daarom ook niet zielig. Een agent loopt tegelijkertijd wel het risico op letsel. Daar past waardering voor. Ik vraag om waardering, niet om medelijden. Overigens is geweld tegen brandweer, ambulancepersoneel en baliemedewerkers nog een slag erger. Geweld is echter nooit normaal.”
Heeft de politie het gebrek aan waardering ook niet een beetje aan zichzelf te danken? Burgers begrijpen een heksenjacht op pietluttigheden soms niet.
„De politie roept vragen over zich af, ja dat klopt. Ik ben ook de eerste om te erkennen dat de politie fouten maakt. Kamer, kabinet en minister willen echter dat de politie ook handhaaft op zulke pietluttigheden. Een agent vraagt daar niet om, maar krijgt het wel voor z’n kiezen.”
De politiek draagt niet bij aan waardering voor de politie?
„De politiek stemt eventjes op een achternamiddag in met een forse boeteverhoging. De 150 Kamerleden hoeven dat niet op straat uit te leggen. Een agent wel. De hoogte van sommige boetes is echt belachelijk. De verhouding tussen een bekeuring voor door rood licht rijden en winkeldiefstal is niet goed. Agenten kunnen dat niet meer uitleggen.”
U werkt aan waardering en erkenning. Waardering kun je niet organiseren, die moet je toch verdienen?
„De politie moet waardering inderdaad verdienen. Als agenten zich als een hork gedragen, kan onze stichting wel inpakken. Wij kunnen echter neutraler aandacht vragen voor de politie dan zijzelf. De samenleving vindt de politie veel te gewoon. Wat als er eens drie dagen geen politie zou zijn? Ik zou m’n huis geen moment alleen laten.”
Over drie jaar is elke agent weer trots op de politie. Ambitieus?
„Je moet goede ambities hebben. Anders kom je er niet.”
Realistisch?
„We zijn al blij als de waardering enigszins verbetert. De politie haalt voortdurend negatief het nieuws. Haren bijvoorbeeld, de nationale politie ook. De impact daarvan op de motivatie van agenten is groot.”