Groningen was enkele weken geleden in een diepe politieke en bestuurlijke crisis beland als gevolg van de Regiotram, een kostbaar project om de stad bereikbaar te houden. Twee wethouders, van D66 en SP, weigerden dat langer te steunen, waarna die van PvdA en GroenLinks opstapten.

Na de val van het college bleek dat de verhoudingen binnen de gemeenteraad, maar ook binnen het bestuurlijk apparaat, totaal verziekt waren. Burgemeester Peter Rehwinkel zei woensdag dat er veel mis was in de Groningse politiek. „De verhoudingen waren zo slecht dat raadsleden elkaar voorbijliepen zonder iets te zeggen.”

Gebeten hond waren vooral de opgestapte wethouder Frank de Vries en fractievoorzitter Arjan de Rooij, beiden van de PvdA, die volgens veel partijen „machtspolitiek” bedreven. Twee weken geleden werden zij door hun eigen achterban naar huis gestuurd, waardoor de sociaaldemocraten toch konden aanschuiven aan de onderhandelingstafel voor een nieuw college.

Volgens Remkes en Tichelaar moet de hele Groningse politiek „echt voortvarend met dit thema aan de slag”. „We moeten niet de illusie hebben dat de bestuursculturele problemen zijn opgelost als een paar mensen van hun stoel zijn verdwenen. Het zit dieper”, aldus beide informateurs.

Groningen moet de komende jaren stevige bezuinigingen doorvoeren, vooral door enorme verliezen (ruim 60 miljoen) op grondaankopen voor bedrijfsterreinen en woningbouw. Om die tegenvallers op te vangen, wil een meerderheid van de gemeenteraad geen miljoenen uitgeven aan een duur project als de Regiotram.

Dat leidde, los van de politieke crisis, ook tot een stevige aanvaring met de provincie Groningen, omliggende gemeenten, het samenwerkingsverband Groningen Assen en werkgeversorganisatie VNO-NCW. Die vinden dat de stad „het hele Noorden in gijzeling neemt”. Informateurs Remkes en Tichelaar vinden dat het nieuwe college het „in de regio ontstane wantrouwen zo snel mogelijk moet wegnemen”. „Want de schuttersputjes zijn diep betrokken.”

De raadsfracties moeten nog een oordeel geven over het conceptakkoord en ook over de wethouderskandidaten. De bedoeling is dat het nieuwe college volgende week woensdag wordt geïnstalleerd.