Atheïst vier triomf in bedehuis
Deze rubriek heette aanvankelijk ”Kerkhistorie met een knipoog”. De bedoeling was om een en ander uit de kerkhistorie op te dissen dat mogelijk een glimlach zou ontlokken. Enkele jaren geleden is die rubriek van aanvankelijk 850 woorden teruggebracht tot ongeveer 510. Daarbij werd de titel veranderd in ”Kerkhistorie” gevolgd door een smileyteken, een lachend gezichtje dat knipoogt.
Nu wil het geval dat het smileyteken op 19 september dertig jaar bestond. Het is een bedenksel van Scott Fahlman, hoogleraar aan de Carnegie Mellon University in de Verenigde Staten. Hij introduceerde dit teken om bij digitale berichten te verduidelijken dat het om iets grappigs ging.
Vele malen is er inderdaad in deze rubriek iets grappigs verteld. Ik heb bij het lezen niet alleen geglimlacht maar soms ook werkelijk luid gelachen. Ook was het wel eens bij wijze van spreken een lach door de tranen heen. Want naast luim was er ook vaak diepe ernst te lezen.
Dit keer wil ik toch afwijken van wat met het smileyteken wordt beoogd. Onlangs heeft Alexander Pechtold in de Nieuwe Kerk van Den Haag feest gevierd vanwege het feit dat D66 bij de Tweede Kamerverkiezingen een behoorlijke winst mocht boeken. Zijn gezicht leek op het smileyteken. Voor de lezers van deze krant was het echter eerder een gebeurtenis om te huilen. De Nieuwe Kerk is nota bene op 2 mei 1656 in gebruik genomen voor de dienst des Heeren omdat men in de bestaande kerken de mensenmenigte niet meer kon bergen. Ds. E. Lootius preekte bij die gelegenheid over de Schriftwoorden: „Is er niet geschreven: Mijn huis zal een huis des gebeds genaamd worden voor alle volken” (Markus 11:17). De Nieuwe Kerk is gebouwd op een plaats die vroeger ”Padmoes” heette. Dat was de achterbuurt van Den Haag met sloppenwijken, donkere stegen, kroegen en bordelen. Uitgerekend op die plaats kwam de schitterende Nieuwe Kerk.
Johannes Vollenhove, die van 1665 tot 1708 predikant was in Den Haag, dichtte over de Nieuwe Kerk:
Weleer stond Padmoes hier, een slijknest, nutst vergeten.
Nu straalt er hemels licht: en ’t mag wel Padmos heten.
Nu klinkt hier Godts bazuin; men diende’er afgronts standert.
Zoo wordt een wildernis in Eden zelf verandert.
Vernieuwt Godts Geest het hart, zo leidt zyn dienaers stem
U in dees Niewe kerk naar ’t nieuw Jerusalem.
Men most om ’t groot gehoor dees Nieuwe kerk noch bouwen.
Nam zo de Godtsdienst toe, de kerk zou ’t Lant behouwen.
Helaas werd door de eeuwen heen dit kerkgebouw overbodig vanwege het tanende aantal kerkgangers. Gesloopt (zoals dat gebeurde met vele andere Haagse kerken) wordt dit voormalige bedehuis niet vanwege de historische waarde. Ondertussen is het wel een verdrietige zaak dat dit huis des gebeds tot een cultureel centrum is geworden.
Mogen de atheïsten lachen, Gods volk treurt. Ooit was er een vergadering waar ook ds. P. Zandt aanwezig was. Men vroeg of iemand iets voor de rondvraag had. Ds. Zandt antwoordde: „Ik mis tranen, tranen om te bewenen de breuk der dochteren mijns volks.” Ik besluit met een woord van de Koning der Kerk. „Wee u die nu lacht want gij zult wenen, zalig gij die nu weent want gij zult lachen.” Wie het laatst lacht, lacht het best.
