”Wolken, wind en water. Alles wat je wilt weten over het weer”
Auteur: Reinier van den Berg
Uitgeverij: Callenbach Kampen, 2003
ISBN 90 266 1189 7
Pagina’s: 48
Prijs: € 13,50. Waarom bevriest de zee nooit? Hoe komt het dat de zon als zij ondergaat groter lijkt dan midden op de dag? Weerman Reinier van den Berg gaat in zijn jongste pennenvrucht voor jongeren op zoek naar de oorzaken van onweer, wind en wolken. „De wondere wereld van het weer verveelt nooit.”

Ondanks dat Van den Berg vaak in kranten, op radio en op televisie zijn weersverwachtingen uiteenzet, vindt hij tijd om de achtergronden van alledaagse weersverschijnselen aan het papier toe te vertrouwen. Nog geen twee jaar geleden debuteerde hij met ”In hoger sferen”, een persoonlijk getint boek waarin hij zijn opvattingen over het weer én over geestelijke zaken vastlegde.

„Dat boek heeft zijn waarde bewezen”, stelt Van den Berg in zijn huis aan de rand van Bennekom. „Ik vond het niet alleen leuk om te schrijven, maar het heeft ook mensen aan het denken gezet. Dat blijkt uit tal van brieven die ik kreeg.”

Tijdens overleg met de uitgever rijpte bij de weerman het plan om een tweede boek te schrijven, maar dan speciaal voor de kinderen. In ”Wolken, wind en water” probeert Van den Berg zijn enthousiasme over de natuur op hen over te brengen. „We mogen genieten van het weer. Als we spelen in de sneeuw of lekker zwemmen in de zee. En ja, soms zit het weer een beetje tegen. Dat hoort er ook bij. Maar zonder regen en wind zou het maar een saaie boel zijn in de wereld, denk je ook niet?” vraagt Van den Berg zich af in de inleiding.

De meteoroloog heeft het informatieve jeugdboek vooral in de wintermaanden geschreven. „Als het mooi weer is, ben ik buiten. In de zomer schrijf ik nauwelijks. Maar in de afgelopen winters zijn er wel wat uurtjes gaan zitten in dit boek.” Van den Berg maakte nauwelijks gebruik van naslagwerken. „Het kwam rechtstreeks uit mijn hoofd. Wel lag ik er ’s nachts soms nog over te denken.”

Christelijk geloof
Ook in ”Wolken, wind en water” is Van den Berg niet bang om voor zijn christelijk geloof uit te komen. „Wat zitten al die alledaagse verschijnselen mooi in elkaar”, schrijft Van den Berg ook in de inleiding. „Veel mensen beweren dat het schitterende schouwspel van de weerselementen uit zichzelf is ontstaan. In de Bijbel lezen we een heel ander verhaal. Daar staat dat God alles heeft geschapen. Dus ook het weer. Als je goed let op de dingen in het weer, kom je erachter dat alles zo prachtig in elkaar zit. Dit boek zal hier verschillende voorbeelden van geven. Uit zulke voorbeelden kun je zien dat de Bijbel de waarheid spreekt: God heeft alles gemaakt!”

In de zes hoofdstukken van het boek schenkt de schrijver nauwelijks aandacht aan de rol van de Schepper en Onderhouder van al het leven. Van den Berg: „Ik heb bewust gekozen voor een objectief weerboek, waarin je niet op elke bladzijde aangeeft wie de Maker van het weer is. Natuurlijk kun je een niveau dieper gaan en als je schrijft over onweer wijzen op Gods almacht en dat Zijn stem daarin klinkt. Maar geldt niet voor alle weersverschijnselen dat die buitengewoon mooi ontworpen zijn door de Schepper? Is het geen wonder dat we leven op een planeet waar zuiver drinkwater uit de lucht komt?”

Voor de meteoroloog van Meteo Consult staat het vast dat God het weer bepaalt. „Ik vind het in een tijd van grote droogte, zoals in de afgelopen zomer, niet vreemd te bidden om regen. Zelfs tegen mijn eigen weersverwachting in. Wij kunnen op grond van de satellietfoto’s denken dat er geen regen gaat vallen, maar als God het wil gebeurt het.”

Experimenten
Op een tamelijk luchtige manier bespreekt Van den Berg in zijn nieuwste boek het ontstaan van wind, wolken, onweer en hoge temperaturen. Hij brengt niet alleen zon, aarde en maan voor het voetlicht, ook thema’s zoals seizoenswisselingen en luchtdruk komen aan bod. Als specialist in het fotograferen van tornado’s is het voor Van den Berg geen vraag of hij in zal gaan op cyclonen, windhozen en tornado’s.

Het is wel opvallend dat de weerman in ”Wolken, wind en water” niet een tamelijk alledaags fenomeen als de regenboog beschrijft. Ook klimaatveranderingen komen niet aan de orde. Van den Berg: „Ik heb veel moeten weglaten. Laat me opnieuw een boek schrijven en ik kom zo tot 1000 pagina’s. Maar het moet wel behapbaar blijven. Het is de uitdaging om in een boek dat voor de helft uit foto’s en andere illustraties bestaat en waarin de tekst een groot lettertype heeft, een tamelijk compleet overzicht te geven van wat het weer inhoudt.”

De auteur biedt de lezers niet alleen veel informatie, in elk hoofdstuk staat ook een aantal eenvoudige experimenten die kinderen zelf kunnen uitvoeren. Wel gaat Van den Berg vooral in het laatste hoofdstuk, ”De verwachting voor morgen”, uit van de gedachte dat iedereen televisie kijkt. Wie dat niet doet, heeft weinig aan een drietal proefjes en een halve pagina uitleg over het weerpraatje op de beeldbuis. Maar er blijven nog altijd vijftien leuke experimenten over. Ooit geweten dat je met behulp van een paaltje en een klok kunt bepalen waar de vier verschillende windstreken zich bevinden?

Van den Berg hoopt niet alleen dat ouders het boek aan hun kinderen geven. „Het kan ook goed dienen als lesmateriaal op een basisschool. We leven in een consumptiemaatschappij en je merkt dat de jongeren steeds minder aandacht voor het weer en de natuur hebben. Dat is jammer. Vroeger leefden de mensen ook veel meer in de natuur. Nu vinden de meeste kinderen vooral computerspelletjes leuk. Ik heb geprobeerd met dit boek mijn fascinatie voor de natuur met kracht neer te leggen.”

De weerman is voorlopig nog niet uitgeschreven. Een derde boek zit al in de pijplijn. „Ik heb ideeën genoeg. Denk aan een kijkboek, want ik heb veel foto’s. Maar het lijkt me ook leuk om een spannend christelijk kinderboek te schrijven. Over een avontuur in de storm bijvoorbeeld.”