De predikant van de hervormde gemeente te IJsselmuiden-Grafhorst, die eerder een uitgebreide studie publiceerde over God en het kwaad, schrijft dat in ”De satan een noodzakelijk kwaad. Waarom de duivel ‘Gods duivel’ is” (uitg. Groen). Het boekje wordt zaterdag in Nijkerk gepresenteerd op de najaarsvergadering van de Confessionele Vereniging, waarvan dr. Van Veluw voorzitter is.

De duivel stelt de theologie voor veel vragen, aldus dr. Van Veluw. Hoe kan bijvoorbeeld een zelfstandige kwade macht een plaats hebben naast een almachtige God? Hij vindt het dan ook „niet onbegrijpelijk” dat veel moderne theologen weinig met de duivel kunnen. Met zijn 85 bladzijden tellende boekje wil dr. Van Veluw een aanzet geven voor een „bijdetijdse diabologie.”

Wie de duivel afdoet als een overblijfsel van een verouderd wereldbeeld, neemt volgens de predikant de Bijbel niet serieus genoeg en doet ook geen recht aan de ervaringen van sommige mensen. Aan de andere kant vindt hij het gevaarlijk om al het kwaad op het conto van de duivel te schrijven, omdat de mens zichzelf dan kan vrijpleiten.

Uitgangspunt voor dr. Van Veluw is dat de mens goed geschapen is, met een vrije wil. Van een echt vrije keuze is er pas sprake als er ook motieven of factoren zijn die de mens tot de keuze voor het kwaad aanzetten. Er moet dus een „logisch-noodzakelijke slechtheid” zijn. Deze ligt niet in de mens, anders zou deze niet goed geschapen zijn. De duivel is daarom volgens dr. Van Veluw nodig in zijn functie als verleider om de mens een echte keuze te kunnen verschaffen.

Hieruit volgt ook dat de duivel een persoon is. Hij grijpt volgens de Bijbel namelijk aan in het „hart” van de mens, waar de mens zijn afwegingen maakt. Een instantie die daarop invloed uitoefent, zal een zekere intelligentie moeten hebben om creatief te werk te gaan en zelfstandig afwegingen te maken. Dat is juist wat wezenlijk is voor het persoon-zijn.

Als Bijbelse onderbouwing voert dr. Van Veluw aan dat de slang die de mens verleidde, volgens Genesis 3 door God geschapen is. Hij wijst ook op het Hebreeuwse woord in Genesis 3:1 dat in de Statenvertaling vertaald is als ”listig”. Volgens de meeste exegeten heeft dit de positieve betekenis van ”slim” of ”schrander”. Ook dat is een aanwijzing dat de duivel hoort bij Gods goede schepping.

De duivel is dus tegelijk zowel dienaar van God als vijand van de mens, concludeert de predikant. Dat zijn precies de twee verschillende beelden over de duivel die in de Bijbel naar voren komen.