Vrijgemaakten spreken verontrusting uit
BUNSCHOTEN – Een groep verontruste vrijgemaakten heeft zaterdag in Bunschoten een verklaring aangenomen waarin verschillende punten van hun verontrusting worden benoemd. Vooral de discussie over de kinderdoop in de missionaire gemeente Stroom in Amsterdam bleek veel te hebben losgemaakt.
Een concept van de verklaring werd na twee lezingen van dr. J. W. Veldkamp en emeritus hoogleraar prof. dr. J. Douma voorgelezen door ds. J. R. Visser uit Dronten. In twee besprekingsronden werden nadere opmerkingen bij het ”Beroep op alle gereformeerden” verzameld, aan de hand waarvan de definitieve versie zal worden opgesteld.
Ondanks alle verontrusting wordt een nieuwe afscheiding in het document „dringend” afgeraden. „Wij beseffen dat het plaatselijk moeilijk, ja onmogelijk kan worden de eigen kerkdiensten nog te bezoeken. Uitwijken kan voor ouders en kinderen nodig zijn. Maar laten we wel proberen elke mogelijkheid aan te grijpen die ons verbonden houdt in onze strijd tegen het verval in de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt). Ons van onze kerken afscheiden, kunnen we pas nadat we alles hebben gedaan om verontrustende ontwikkelingen te stuiten. Een vervallen kerk is nog geen valse kerk.”
Als voorbeelden van de ontwikkelingen noemt het stuk onder meer een lossere omgang met de belijdenisgeschriften, de deelname aan de nationale synode in Dordrecht, de omgang met de zondag, het standpunt over homoseksualiteit en de „niet-gereformeerde hermeneutische concepten in de uitleg van de Heilige Schrift” aan de Theologische Universiteit in Kampen (TUK). De universiteit kreeg ook kritiek omdat ze volgens de opstellers ten onrechte „luide instemming betuigt” met de gang van zaken in missionaire gemeenten, terwijl die daar volgens hen niet altijd overeenkomt met de belijdenisgeschriften.
Vooral verschuivingen rond de doop kwamen op de bijeenkomst breed aan de orde. Het thema is vanouds van belang voor de sterk verbondsmatig denkende Gereformeerde Kerken vrijgemaakt. „Het teken van de doop is voor al de leden van de kerk de bevestiging van Jezus’ arbeid ten bate van onze redding. Het getuigt van ondankbaarheid de doop aan onze kinderen te onthouden. Een kerk die de ouders vrijlaat hun kinderen al of niet te laten dopen, schendt wat de Schrift ons leert en wat de gereformeerde belijdenis nazegt over het verbond dat God met ons en onze kinderen gesloten heeft”, aldus het stuk.
Prof. J. Douma trok bij dit onderwerp dan ook iets wat leek op een rode lijn: „Als de kerken op synodaal niveau het unieke besluit zouden nemen de volwassenendoop naast de kinderdoop te accepteren, wordt er een grens overschreden die ik niet wens over te gaan.”
De ethicus belichtte in zijn bijdrage onder andere een enquête van de Rotterdamse predikant ds. M. van Leeuwen, die onlangs sprak van een „overweldigende instemming met het klassiek-gereformeerde belijden” bij missionaire gemeenten.
Volgens prof. Douma lag de uitkomst van het onderzoek bij voorbaat vast: „Ds. Van Leeuwen selecteert eerst zelf dat de kinderdoop niet valt onder wat primair gereformeerd is, en laat de missionaire gemeenten vervolgens cum laude slagen voor het onderzoek naar wat klassiek gereformeerd is.” Ds. Van Leeuwen heeft „uit het oog verloren dat ook de doop wel degelijk tot de primaire kenmerken behoort.”
De emeritus hoogleraar verwees verder naar andere missionaire ervaringen waarbij de kinderdoop wel gehandhaafd bleef, zoals in Oekraïne. „Aan het missionaire toverwoord ”context” hebben we hier geen boodschap. De context van de secularisatie in Amsterdam is niet anders dan die in Oekraïne. Voor een context hoeft de christelijke boodschap van de kinderdoop, als enige doop voor de kinderen van gelovige ouders, niet te wijken.”
Ds. J. R. Visser stond in zijn openingswoord stil bij Mattheüs 7:24, 29, over het bouwen op zand of op de rots. Hij waarschuwde dat ook conservatief zijn op zich een bouwen op zand is. „Als wij alles alleen bij het oude willen houden, zijn we een uitstervend clubje. Dan bouwen we op onze eigen beleving. Dat is rechts en links heel populair, maar dan vergeten we dat het niet om ons gaat, maar om Christus en de trouw aan wat Hij ons leert.” Alleen dat helpt volgens de predikant uit Dronten de kerk echt vooruit. „Dan ben je pas echt progressief. Mensen die met allerlei vernieuwende gedachten komen die niet in overeenstemming zijn met die leer noemen zich progressief, maar zijn het niet. Dan zijn zulke vernieuwende, zogenaamde verfrissende gedachten alleen maar achteruitgang.”
