De woning van Boer, aan de rand van het Zuid-Hollandse dorp Bergambacht, getuigt van zijn verbondenheid met de kerk. Niet alleen is een groot schilderij van de Sint-Laurentiuskerk in de woonkamer te vinden, ook hangt er in de gang een oud psalmbord uit die kerk. En zodra de jarige kasten en laden opent, komt er nog veel meer tevoorschijn: plakboeken vol knipsels, een oorkonde en een map met alle stukjes die hij in de kerkbode schreef. Hij heeft de artikelen opgeplakt en voorin een keurige inhoudsopgave gemaakt.

De gezondheid van Boer is goed, al gebruikt hij een stok voor het lopen en medicijnen voor zijn hart. Hij fietst nog en zijn rijbewijs werd vorig jaar verlengd. Thee heeft hij in vijf minuten gezet. De 100-jarige is zeer alert in het beantwoorden van vragen en zoekt dingen die hij niet zeker weet, direct op.

Het leven van de boerenzoon, die in het dagelijks leven boekhouder-administrateur was, stond voor een groot deel in het teken van de kerk. Hij was meer dan veertig jaar ambtsdrager van de hervormde gemeente, was bestuurslid van de zangvereniging, leider van de zondagsschool, lid van de orgelcommissie, hulp­organist en voorzitter van de bibliotheek, de zendingscommissie, de jongelingsvereniging en de mannenvereniging. Voor de stukjes in de kerkbode kon hij dus putten uit een rijke bron.

„Een nicht van me, die in de zorg werkt, zei in 2007 dat het goed is voor oudere mensen om over het verleden te lezen, zodat ze hun geheugen kunnen opfrissen”, zegt Boer. „Toen ben ik begonnen met het schrijven van stukjes voor de kerkbode, niet alleen voor ouderen maar voor iedereen in de gemeente. Het eerste artikel ging over de openluchtsamenkomsten op slot ’s Heeraartsberg, die daar vroeger elk jaar in augustus voor de jeugd in de boomgaard gehouden werden. Ds. G. C. Bergshoeff moedigde me aan om door te gaan met schrijven, en dat heb ik gedaan. Ik heb nooit lang hoeven na te denken over een onderwerp. Begin dit jaar ben ik ermee gestopt in verband met het overlijden van mijn vrouw.”

Kermis

Boer schreef in totaal 97 stukjes, over uiteenlopende onderwerpen. Over de geschiedenis van Bergambacht bijvoorbeeld, en van de kerk, en over zijn eigen leven, zoals het verhaal over zijn eerste kerstfeest en over een zondag op de boerderij in vroeger tijd. De zondagen werden gekenmerkt door het vaste ritme van het koeien melken en de zondagse kerkgang, met daartussendoor gelegenheid tot rusten en het voeren van gesprekken over geestelijke zaken.

Een algemeen verhaal is de dijkdoorbraak van de Lek in 1726, toen de pastorie in het water kwam te staan en de boeren uit de omgeving met hun vee naar het hoger gelegen kerkgebouw vluchtten. Er stonden toen 500 koeien in en rond de kerk. Een ander stukje gaat over het afschaffen van de kermis aan het begin van de vorige eeuw. „Dat zette zo veel kwaad bloed dat er uit wraak boerderijen in brand gestoken werden.”

Het grootste deel van de 120 bladzijden tellende bundel betreft de geschiedenis van de hervormde kerk: het kerkgebouw, de naam ervan, het interieur, de preekstoel, de kerkbrand van 1891 en de afscheiding van ds. D. Th. Keck in 1916. Boer schrijft ook over Cornelis van den Oever, die in de vorige eeuw vijftig jaar voorlezer was. De voorlezer las aan het begin van de dienst de te zingen eerste psalm, de geboden en het Bijbelhoofdstuk waarover de preek ging. In een ander stukje herinnert hij zich het bijzondere votum van ds. J. G. Dekking aan het begin van de kerkdiensten.

Waakzaamheid

Boer schreef ook over de toren van de kerk. Deze wijst naar boven, de kerkklokken roepen de mensen op, het kruis boven de goudkleurige wereldbol verwijst naar de overwinning van Christus en het haantje roept op tot waakzaamheid. „Die waakzaamheid is in deze tijd hard nodig.”

Boer: „Ik wens dat het boek mag bijdragen aan de verbreiding van het Woord van God. Ik heb geen kinderen, maar op deze manier hoop ik toch als een opa te zijn die zijn kinderen vertelt over dat wat het nodigste is.”

De plaatselijke predikant ds. J. J. van Holten zal het eerste exemplaar van het boek zondag na de avonddienst aan de schrijver aanbieden. De opbrengst ervan gaat naar het orgelfonds van de kerk. Het boek is te bestellen via de website van de gemeente, www.hervormdbergambacht.nl .