Van alle 45 lidstaten van de Raad van Europa kennen alleen België en Nederland een wet waarin artsen die euthanasie plegen en daarbij aan de wettelijke eisen van zorgvuldigheid voldoen, niet strafrechtelijk worden vervolgd. In Zwitserland is er een wet uit de negentiende eeuw die hulp bij zelfdoding mogelijk maakt, maar geen euthanasie.De Raad van Europa is een mensenrechtenorganisatie waarbij regeringen van 45 landen zijn aangesloten. In de commissies en de assemblee van de raad zitten parlementsleden van de lidstaten. De organisatie geeft adviezen over het te volgen mensenrechtenbeleid en hanteert daarbij het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) als uitgangspunt.

Rapporteur Marty, parlementslid in Zwitserland, sluit in zijn voorstel sterk aan bij het Nederlandse model. Zo hanteert hij hetzelfde begrip „constante en ondraaglijke pijn en lijden zonder hoop op verbetering” en stelt hij het „weloverwogen verzoek” van de individuele patiënt als norm.

Volgens Marty is euthanasie en hulp bij zelfdoding „een welbekend feit uit het medisch leven”, maar het gebeurt meestal in de „schaduw van de geheimhouding.” Dat heeft het „grootste risico van misbruik” als gevolg. De patiënt is te veel afhankelijk van het geweten van de arts. Hoewel euthanasie veel voorkomt, zijn „strafrechtelijke en professionele sancties zeer uitzonderlijk.”

Door artsen die zorgvuldig handelen niet strafrechtelijk te vervolgen, halen Nederland en België euthanasie „uit het grijze gebied” en is er door de „grootst mogelijk transparantie” meer controle mogelijk, aldus Marty in zijn conceptresolutie.

Volgens Marty is het uitvoeren van euthanasie op verzoek niet in strijd met het recht op leven uit het mensenrechtenverdrag. Hij beroept zich daarbij op de Nederlandse en Belgische Raad van State, die bij hun advies over de euthanasiewetten op dit punt geen bezwaar hebben gemaakt. Hoewel palliatieve zorg voor terminale patiënten „absoluut essentieel” is, vinden „sommige patiënten het jammer genoeg niet toereikend.” Omdat „alleen zij dit kunnen inschatten (…) verdient de keuze van elk mens respect.”

Aanvaarding van Marty’s voorstel zou een enorme koerswijziging betekenen voor de Raad van Europa. In 1999 nam de parlementaire assemblee een resolutie aan van de Oostenrijkse rapporteur Edeltraud Gatterer, waarin de waardigheid van stervenden centraal werd gesteld en werd aangedrongen op een verbod op euthanasie. Gatterer haalde in 2000 ook sterk uit naar de Nederlandse euthanasiewet, die volgens haar op gespannen voet staat met het recht op leven uit het mensenrechtenverdrag.

Het staat nog helemaal niet vast dat de Raad van Europa instemt met het voorstel van Marty. Bronnen rond de commissie volksgezondheid twijfelen eraan of deze het voorstel willen overnemen.

Als Marty’s lijn steun krijgt, is dit de eerste keer dat de Nederlandse euthanasiewet steun krijgt in van gezaghebbende internationale organen. In 2001 toonde het VN-mensenrechtencomité zich nog „ernstig bezorgd” over de Nederlandse wet, omdat euthanasie hierdoor gemakkelijk „routine” zou worden.