De drie vrouwen zitten sinds februari vast omdat zij, samen met enkele anderen, de Christus-Verlosserkerk in Moskou binnendrongen en tijdens een dienst het podium bestormden om daar voor het altaar een ‘punkgebed’ ten gehore te brengen. Ze zongen: „Moeder Maria, verdrijf Poetin.”

De leden van Pussy Riot zeggen met hun actie te hebben willen protesteren tegen de hechte band tussen de Russisch-Orthodoxe Kerk en de regering. Het nog geen minuut durende optreden van de punkgroep in de belangrijkste Russisch-orthodoxe kerk van Moskou, had twee weken voor de Russische presidentsverkiezingen plaats.

Als de openbare aanklager zijn zin krijgt, zullen de dames drie jaar moeten boeten voor hun optreden. Dat zal dan niet in een reguliere gevangenis gebeuren maar in een strafkamp, waar strenge bewakers zullen proberen de vrouwen weer op te voeden tot eerbare burgers. De rechter wil op 17 augustus uitspraak doen.

Dat de rechtszaak veel discussie oproept, is begrijpelijk. Allereerst omdat Poetin wel roept dat er in zijn land de democratische vrijheden worden gerespecteerd, maar de realiteit is dat ze geregeld worden geschonden. Voorbeelden zijn: kritische journalisten en krantenuitgevers worden tegengewerkt en soms met geweld het zwijgen opgelegd; buitenlandse kerken en hulpverleningsorganisaties zijn niet welkom; zakenlieden die boven het maaiveld uitsteken, worden opgepakt en de angst voor de geheime dienst is weer terug in het land. Zo democratisch is de regering van Poetin dus niet. Een eventuele veroordeling van de punkgroep past in deze trend.

Ook is het waar dat er sinds een aantal jaren weer een nauwe samenwerking is tussen de Russisch-Orthodoxe Kerk en de Russische staat. Tijdens de communistische dictatuur werd deze kerk gekneveld omdat de machthebbers haar zagen als een vervelend restant van de oude maatschappij. Sinds de afschaffing van het communisme ziet de regering in Moskou de Russisch-Orthodoxe Kerk weer als bondgenoot. Dat leidt tot allerlei onfrisse en kerkonwaardige situaties. Dat de vrouwen van Pussy Riot daar kritiek op hebben, is begrijpelijk.

Er is echter een niet onbelangrijk punt. De wijze koning Salomo schreef: „Het hart eens wijze zal tijd en wijze weten.” Kritiek en protest kunnen nodig zijn. Maar stel die wel op een verstandige manier aan de orde. Het binnendringen van een kerk tijdens een dienst om daar bij het altaar op een provocerende manier op te treden, overschrijdt grenzen. Dat de rechter daarvan vindt dat het de perken van het toelaatbare te buiten gaat, hoort ook thuis in een democratische rechtsstaat. Vrijheid van meningsuiting betekent niet dat alles kan en mag.