App op iPhone moet inheemse talen redden
VICTORIA – Met een nieuwe applicatie, FirstVoices Chat voor de iPhone, kunnen inheemse bewoners van Canada sinds kort communiceren in hun traditionele taal. De app slaat aan bij jongeren.
Alleen al in Canada zijn er minstens vijftig inheemse talen. Die zijn weer onder te verdelen in elf taalfamilies. Elke taal heeft een eigen geschiedenis, cultuur en identiteit, en is verbonden met een bepaalde streek. Voor inheemse volken zijn ze de kern van hun identiteit.
Om die kennis in leven te houden, werd FirstVoices Chat ontwikkeld. Het is de eerste toepassing met een speciaal keyboard voor elke inheemse taal in Canada, Australië en Nieuw-Zeeland. Ook de Navajo, de grootste inheemse stam in de Verenige Staten, kunnen de software gebruiken.
Volgens Peter Brand, manager van FirstVoices, ontstond het idee vanuit lokale gemeenschappen op Vancouver Island. Toen sms’en populair werd, vroegen inheemse bewoners naar een systeem om dat in hun eigen taal te kunnen doen. De app krijgt dan ook heel wat respons.
Brand denkt dat het succes te maken heeft met de heropleving van de interesse in de inheemse taal, met name onder jongeren. Desondanks blijven veel talen kampen met een krimpend aantal sprekers. In de afgelopen eeuw zijn minstens tien talen uitgestorven.
Van de Canadese inheemse bevolking bleek in 2006 amper 22 procent de traditionele taal machtig.
In het land is een tegenbeweging aan de gang. Een toegewijde minderheid probeert de talen in leven te houden. Het gaat deze mensen niet enkel om de woorden, maar ook om de ideeën en kennis die aan de woorden verbonden zijn.
Het is van cruciaal belang dat jongeren de taal machtig blijven. Precies daar kan de app het verschil maken, omdat jongeren die dagelijkse kunnen gebruiken.
De app kan ook een belangrijk instrument blijken voor inheemse mensen die niet in een reservaat leven, maar zo wel in contact kunnen blijven met volksgenoten. Dat is belangrijk, want wie buiten een reservaat leeft, heeft vijfmaal minder kans om de traditionele taal te leren spreken.
Christine Fredericks is een van hen. Ze is een ”urban aboriginal” en leert de traditionele taal. „Als inheemse volken over de hele wereld moeten we onze culturen in leven houden”, zegt Fredericks. „Als we daar niet in slagen, zal de wereld er uiteindelijk slechter aan toe zijn.”
