Tot voor een jaar geleden was het elk weekend raak. Dan veranderde het centrum van Spakenburg min of meer in een vrijstaat van jongeren. Zij maakten er de dienst uit, zo beschonken als ze waren. Lantaarnpalen werden scheefgetrapt, portieken en terrassen bevuild met braaksel en urine. Omwonenden hadden tot diep in de nacht last van gebonk op de ruiten en deuren. Het geschreeuw was niet van de lucht.

Inmiddels lijkt het tij te keren. Het gemeentebestuur van Bunschoten krijgt langzaamaan meer grip op het uitgaansleven, dat zich ’s zaterdagsavonds afspeelt in zo’n vijf bars en drie discotheken in de directe nabijheid van de historische vissershaven. Dankzij een stringent horecabeleid houden de jongeren zich beter aan de regels van het algemeen fatsoen.

„Natuurlijk verlopen de weekenden nooit helemaal geruisloos”, zegt buurtbewoner Dirk Koelewijn. „Er loopt er altijd wel eentje dronken rond die herrie maakt om een meisje. Afgelopen zaterdag werden twee jongens opgepakt. Zij waren met elkaar op de vuist gegaan. Maar escalaties zoals in het verleden, waarbij grote groepen tegen over elkaar kwamen te staan, heb je niet meer. Die worden in de kiem gesmoord.”

Koelewijn is dik tevreden over de maatregelen die het gemeentebestuur van Bunschoten een jaar geleden trof. Het college sloot een convenant met de horecaondernemers, de winkeliers, het openbaar ministerie, de politie en de brandweer. Belangrijkste ingrediënten: zichtbare aanwezigheid van de politie op vrijdag- en zaterdagavond, strenger toezicht op alcohol- en drugsgebruik door jongeren én invoering van glijdende sluitingstijden, waarmee ook in Urk en Katwijk aan Zee wordt geëxperimenteerd.

Disco’s en bars mogen sindsdien om 02.00 uur dicht in plaats van om het gedoogde 01.00 uur. Er is wel een voorwaarde aan verbonden. Na 00.30 uur mogen jongeren geen enkel etablissement meer in. Dat betekent dat zij vanaf dat tijdstip niet meer kunnen pendelen tussen de ene disco en de andere. Het gevolg is dat daardoor minder jongeren buiten zijn.

Buurtbewoner Koelewijn, woonachtig aan de Nieuwe Schans: „Toen de disco’s voorheen om 01.00 uur de deuren sloten, stonden alle jongeren op hetzelfde ogenblik massaal op straat. Dat was vragen om problemen. De meesten bleven in Spakenburg rondhangen, anderen namen een taxi en vertrokken naar Amersfoort of Amsterdam om daar de nacht door te brengen. Dankzij het convenant is dat fors teruggedrongen.”

De partijen die de overeenkomst met elkaar hebben gesloten, zijn eveneens tevreden over de effecten. Uit een evaluatie blijkt dat met name de aanwezigheid van twee agenten op vrijdag- en zaterdagavond ervoor zorgt dat jongeren zich minder baldadig en liederlijk gedragen. Het aantal meldingen van vernielingen, brandstichting, geweld en jeugdoverlast is volgens het rapport „opvallend afgenomen.”

De gemeenteraad van Bunschoten bespreekt de evaluatie vanavond. Het voorstel van het college is om het convenant voort te zetten. Enkele extra maatregelen zijn nog wel nodig: meer parkeerplekken voor fietsen, betere verlichting op donkere plekken en goed zichtbare en toegankelijke openbare urinoirs. Een meerderheid van de raadsleden zal ongetwijfeld met het plan instemmen.

Hoewel CU-wethouder J. van der Groep de positieve effecten van het convenant onderkent, heeft hij er principieel moeite mee om vanavond groen licht te geven voor een ongewijzigd vervolg. Met name het punt van de glijdende sluitingstijden zit hem dwars. „Ik heb er geen vrede mee dat de zondagsrust nog verder wordt aangetast. We doen een stap voorwaarts als het gaat om politietoezicht, maar als het gaat om de zondag en de voorbereiding daarop, doen we een stap achterwaarts.”

Aan zijn besluit ging een „worsteling” vooraf, aldus Van der Groep. „Ik besef ook dat de overlast op zondag groot is als wij besluiten om de horeca om middernacht te laten sluiten. Per saldo heb je dan nog meer onrust. Vandaar dat wij vooralsnog ervoor pleiten om de maatregelen in het convenant uit te voeren, maar onder de voorwaarde dat het oude sluitingsregiem blijft gehandhaafd: alles om 01.00 uur dicht. Dat kost ons al heel veel moeite. Ons doel blijft de terugkeer naar 00.00 uur. Maar een stap naar 02.00 uur gaat ons te ver.”

Zijn keuze stuit bij een deel van de buurtbewoners op onbegrip, maar niet bij allen. „Toen ik de plannen van het gemeentebestuur las, heb ik mijn hoofd geschud”, zegt de 84-jarige oud-ouderling Hendrik ter Haar van de gereformeerde kerk (vrijgemaakt). Ter Haar woont op steenworp afstand van een bar. „Wij lezen in Gods Woord: Gedenk de sabbatdag. Dat betekent dat de bars om twaalf uur moeten sluiten.”

Leidt het sluiten van de uitgaansgelegenheden op dat tijdstip niet tot veel overlast? Ter Haar: „Dat valt allemaal best mee. Natuurlijk hoor je wel eens wat, maar je moet ook wat kunnen velen. Wat ik vele malen erger vind, is dat de jongelui niet naar de jeugdvereniging gaan. Daar is het gezellig, en je kunt er bovendien wijzer worden tot zaligheid.”