Horningmennonieten willen anders zijn dan de wereld
WOMELSDORF – Wie op een zondagochtend door het groene, heuvelachtige landschap van de Amerikaanse staat Pennsylvania rijdt, passeert heel wat kerken. Aan weerszijden van de weg staan grote, statige kerkcomplexen, maar ook eenvoudige stenen of houten gebouwen die niet meteen als kerk herkenbaar zijn. Zoals in Womelsdorf, waar de Horningmennonieten samenkomen.
Een eenvoudig kerkgebouw, zonder naambordje aan de muur, omringd door een groot aantal zwarte auto’s. Dat is de Martins Kerk, waar zondags zo’n 250 Horningmennonieten bijeen zijn.
De Hornings, voornamelijk veehouders, hebben zich na het melken van de koeien klaar gemaakt voor de kerkgang. Ze dragen hun beste kleren voor een bezoek aan het huis van God. De mannen: zwarte nette schoenen en een zwarte lange broek met een wit overhemd. De vrouwen dragen hun gebruikelijke pastelkleurige vormeloze jurk, die tot halverwege de kuit reikt, met zwarte sokken en zwarte schoenen. Hun lange haar –dat nooit geknipt wordt– ligt opgerold onder het witte, doorzichtige kapje dat hun hoofd bedekt.
Vrouwen in deze gemeenschap bedekken trouwens altijd hun hoofd, zelfs als ze naar bed gaan en slapen. De oudere mannen dragen meestal zwarte hoeden en de oudere vrouwen bedekken hun witte kapje met een zwart kapje.
Ze zijn vroeg weggegaan om op tijd te komen voor de dienst, die om negen uur begint. Eerst wordt naar de achterkant van het gebouw gereden om de vrouwelijke gezinsleden af te zetten. Dan parkeren de mannen hun zwarte auto aan de andere kant achteruit in, alsof het een paard-en-wagen is.
Een Horningkerk heeft vier afzonderlijke ingangen: een voor getrouwde vrouwen, een voor ongetrouwde vrouwen, een voor getrouwde mannen en een voor ongetrouwde mannen. Deze groepen zitten ook allemaal apart in de kerk. Ook jongens en meisjes zitten gescheiden.
Het kerkgebouw straalt soberheid uit. Het bestaat uit slechts één grote open ruimte, met hoge ramen, waar de vier verschillende groepen op eenvoudige houten kerkbanken zitten. Tussen het gedeelte van de getrouwde mannen en het gedeelte van de getrouwde vrouwen staat een eenvoudige houten tafel, waaraan de voorzangers zitten. Zij geven de melodie aan van de psalmen die worden gezongen. Dat gebeurt uit een oud psalmboek, waarin geen noten staan.
Horningmennonieten
In de Verenigde Staten wonen naar schatting 9000 Horningmennonieten. Dat zijn conservatieve wederdopers, vernoemd naar bisschop Moses Horning (1871-1955).
Binnen de Horning- of Weaverlandgemeenschap vond in 1927 een splitsing plaats. Bisschop Horning wilde geen kerkleden straffen die een auto bezaten. De leden die het daar niet mee eens waren, stichtten onder leiding van bisschop Joseph Wenger een eigen kerk. Die verplaatsen zich in zwarte koetsjes, terwijl de Hornings een –zwarte– auto mogen bezitten.
Dit is het eerste deel van een tweeluik over Horningmennonieten in de Verenigde Staten. Morgen deel 2.