Ruim 2000 asielzoekers vallen onder de pardonregeling die minister Verdonk, met instemming van het kabinet, heeft uitgevaardigd. Dat betekent een verruiming ten opzichte van het regeerakkoord. Het criterium dat het aan de overheid moet liggen dat de eerste asielaanvrage al langer dan vijf jaar loopt, is nu vervallen.Voor deze categorie is dat uiteraard een grote meevaller, maar er blijven altijd nog heel wat mensen over die buiten de pardonregeling vallen. Naar aanleiding van een ongelukkige uitspraak van minister Nawijn meldden zich de laatste maanden ruim 7000 asielzoekers als schrijnend geval.

Met nadruk beklemtoonde Verdonk dat dit een eenmalige regeling is. Maar dat neemt niet weg dat zo’n pardonregeling altijd de hoop aanwakkert bij hen die ditmaal net niet in de prijzen vielen. Wellicht zijn zij de volgende keer aan de beurt?

Door de grote instroom van asielzoekers in het verleden raakten allerlei kanalen verstopt. De capaciteit van het ambtelijk apparaat schoot hopeloos tekort. Veel afgewezen asielzoekers gingen tegen hun afwijzing in beroep. Dat recht hadden we hun zelf toegekend en neem het hen dan eens kwalijk dat ze daar gebruik van maken. Slechter dan een afwijzing kon het in tweede of derde instantie niet worden. Dat alles leidde ertoe dat de procedures veel te lang duurden.

De nieuwe Vreemdelingenwet heeft ertoe bijgedragen dat het aantal asielaanvragen fors gedaald is. Het gaat nu om aantallen die te behappen zijn. Maar er moet altijd nog een hele erfenis uit het verleden verwerkt worden. VluchtelingenWerk Nederland pleit er daarom voor alle asielzoekers uit probleemlanden die al langer dan vijf jaar in Nederland verblijven, een verblijfsvergunning te geven. Dat zijn er drie keer zo veel dan er nu onder de regeling van minister Verdonk vallen.

Op die manier wordt echter wel een premie gezet op het rekken van de procedures. Is dat eerlijk ten opzichte van hen die wel de consequenties getrokken hebben uit hun afwijzing? Dat gezichtspunt kun je niet altijd de doorslag laten geven, maar je moet het in ieder geval wel in je overwegingen betrekken.

Dat neemt niet weg dat de uitzetting van uitgeprocedeerde asielzoekers de achilleshiel is van ons asielbeleid. Op straat zetten, zoals nu gebeurt, is ook wat.

Gemeentebesturen worden er dan mee geconfronteerd en vinden vaak dat zij ten opzichte van deze mensen een bepaalde verantwoordelijkheid hebben. Maar naarmate men meer voorzieningen voor hen treft, wordt het aantrekkelijker om hier te blijven. Ook al is men illegaal. Want in het land van herkomst is het ook zo leuk niet.

De minister wil nu de terugkeerorganisatie uitbreiden. Maar ook al worden er speciale vliegtuigen ingezet om uitgeprocedeerde asielzoekers op kosten van de staat naar hun herkomstland terug te brengen, daarmee zijn we er nog niet. Sommigen zijn binnen de kortste tijd hier weer terug, anderen zijn in hun geboorteland niet meer welkom.

Eigenlijk zou voor hen een ander land gevonden moeten worden dat hen wil opnemen. Het liefst binnen de regio waar ze vandaan komen. Maar zoiets is moeilijk te verwezenlijken.