Dat concludeert een internationaal team van wetenschappers uit onderzoek bij de Oostzee, waarbij ook het Nederlandse instituut voor zeeonderzoek (NIOZ) uit Den Burg betrokken was. De onderzoekers publiceerden hun bevindingen maandag in het gerenommeerde tijdschrift Nature Climate Change.

Wetenschappers vrezen al enige tijd dat de klimaatverandering een daling van het zuurstofgehalte in de oceaan (hypoxia) zal veroorzaken, met nadelige effecten op het waterleven. Het onderzoek in de Oostzee laat zien dat het gevaar niet denkbeeldig is. De onderzoekers tonen aan dat een verdere opwarming van de aarde negatieve effecten heeft op het bodemleven in de Oostzee.

Door de opwarming van het water aan het oppervlak vindt er minder menging plaats, waardoor het bodemwater geleidelijk aan zuurstofloos wordt. Daarnaast zal bloei van blauwalgen in de zomer vaker voorkomen. Wanneer deze afsterven en naar de bodem zinken, worden ze afgebroken door bacteriën, die daarvoor zuurstof uit het water gebruiken. Het zuurstofgehalte in het bodemwater daalt daardoor nog sneller.

De onderzoekers staven hun conclusies met onderzoek aan boorkernen uit de Oostzee die sedimenten van de afgelopen 1000 jaar bevatten. Met een door het NIOZ ontwikkelde methode werd vastgesteld dat de temperatuur van het oppervlaktewater ongeveer 1000 jaar geleden gelijk was aan die van de afgelopen 100 jaar. Gedurende de Kleine IJstijd (1350-1850) was deze echter zo’n 2 graden Celsius kouder. De afkoeling tijdens de Kleine IJstijd valt samen met een periode van zuurstofrijk bodemwater. Die wordt gekenmerkt door leven op de zeebodem en omwoeling van het sediment.

Een relatief kleine verandering in de temperatuur van de zeewater blijkt grote gevolgen te hebben voor de zuurstofconcentratie in het bodemwater en daarmee op het leven in zee, aldus de onderzoekers.