Friese Tsjerkepaad start met hergebruik kerken hoog op agenda
HEERENVEEN – De Tsjerkepaad in Friesland brengt deze zomer kerken met een nieuwe bestemming voor het voetlicht. In de nieuwe kerk Trinitas in Heerenveen wordt zaterdag het startschot gegeven voor de negende editie van het open kerkenpad.
Ruim 260 kerken doen deze zomer mee aan Tsjerkepaad, ongeveer net zoveel als vorig jaar. Vanaf zaterdag 7 juli tot en met zaterdag 8 september zijn ze wekelijks (sommige om de week) geopend op zaterdagmiddag. Ze staan allemaal in de nieuwe Tsjerkepaadgids die zaterdag wordt gepresenteerd tijdens de officiële opening van het open kerkenpad (hier te downloaden).
Dit jaar is het centrale thema van Tsjerkepaad: kerken met een nieuwe bestemming. Een actueel thema in een tijd waarin talloze kerken worden afgestoten. In Fryslân hebben inmiddels al tweehonderd kerken een herbestemming gekregen, op het totaal van de kleine achthonderd kerken die de provincie rijk is. Dat varieert van woonhuis tot expositieruimte of bedrijfsruimte.
In de komende tien jaar worden nog eens honderd Friese kerken afgestoten, zei historicus Peter Karstkarel vorig jaar in het Friesch Dagblad. „We willen de problematiek positief benaderen”, licht ds. Gerrit Groeneveld, algemeen coördinator van Tsjerkepaad, toe. „Niet vanuit de klaagzang: het wordt minder en minder. We willen mensen laten zien dat kerken opnieuw gebruikt kunnen worden.”
De Tsjerkepaad-organisatie werkt dit jaar samen met het Deltateam Fryske Tsjerken en Stichting Alde Fryske Tsjerken om hergebruik onder de aandacht te brengen. Zo brengen ze tien hergebruikte kerken voor het voetlicht. Onder meer de voormalig gereformeerde kerk in Easterein (Oosterend) uit 1902 die tegenwoordig wordt gebruikt als woning en als ruimte voor exposities en concerten, en de voormalig hervormde kerk van Jislum die nu wordt gebruikt voor dorpsactiviteiten.
Sinds eind vorig jaar helpt het Deltateam Fryske Tsjerken kerkelijke gemeenten, wijk- en dorpsgemeenschappen met het behoud en de herbestemming van vrijkomende kerken. Het Deltateam werkt in opdracht van de provincie Friesland.
In opdracht van de provincie is historicus Karstkarel bezig om een inventarisatie te maken van 141 kerken die al niet meer in gebruik zijn als kerkgebouw. Hij komt na de zomer met een „inspiratieboek” van ‘best practices’ van herbestemmingen. „Dit boek kan ter inspiratie dienen voor kerkbesturen die een gebouw moeten afstoten.”
Tsjerkepaad is sinds 2004 –toen 25 kerken hun deuren openden– uitgegroeid tot een groots project met zo’n tweeduizend vrijwilligers en tienduizenden bezoekers.
