De president uitte zijn ongewoon agressieve taal op dezelfde dag dat in Irak de 278e Amerikaanse militair omkwam sinds het begin van de invasie op 20 maart. De directe oorlogshandelingen eisten 138 levens, tot Bush op 1 mei verklaarde dat de vijandelijkheden waren beëindigd. Sindsdien eiste de bezetting echter 140 Amerikaanse levens. Met dat aantal groeit de kritiek op Bush’ Irak-beleid binnen de VS.

Daar komt bij dat de kosten van de oorlog veel verder oplopen dan de regering tot nu toe begrootte. De Amerikaanse ’stadhouder’ in Irak Paul Bremer zei dinsdag in Washington dat de wederopbouw „tientallen miljarden extra” gaat kosten. De opbrengst van in beslag genomen tegoeden van het verdreven Iraakse regime plus de inkomsten uit beperkte verkopen van Iraks olie om de wederopbouw te financieren zijn al bijna uitgeput. Dat betekent dat Washington meer geld beschikbaar moet stellen.

Vorige week presenteerden de Amerikanen de VN-Veiligheidsraad in New York een nieuwe resolutie waarin om militaire en financiële steun werd gevraagd. Washington is echter niet bereid om in ruil daarvoor de VN een ruimere rol te geven in de wederopbouw van Irak. Inspraak van landen als Frankrijk, Duitsland of Rusland, die zich begin dit jaar fel verzetten tegen een invasie, is al helemaal ondenkbaar. Dat betekent echter dat de betreffende resolutie momenteel binnen de Veiligheidsraad naar een roemloos einde gaat.

Dat heeft weer tot gevolg dat de Amerikanen de extra kosten aan manschappen en geld voornamelijk zelf moeten opbrengen. Dat is geen hoopvol perspectief net nu de begrotingscommissie van het Congres dinsdag berekeningen publiceerde over financieringstekorten voor de komende jaren, die ver uitgaan boven wat de regering becijferde. „Het is onbegrijpelijk dat de regering-Bush niet naar werkelijke internationale samenwerking streeft bij de wederopbouw van Irak. Dat zou de invasie een grotere legitimiteit verschaffen en zou ons leger en onze schatkist belangrijk ontlasten”, aldus de Democratische senator Robert Byrd.

Bush denkt daar echter niet over. Hij beschouwt het omverwerpen van Saddam Husseins regime in Irak als onderdeel van zijn strijd tegen het terrorisme, ook al is nooit aangetoond dat Bagdad betrokken was bij de septemberaanslagen in New York en Washington nu bijna twee jaar geleden. „Onze veiligheid vereist doortastend optreden en wij zijn daar wereldwijd toe bereid. In Irak en in Afghanistan confronteren onze militairen terroristen die tegen de vrijheid zijn. Daardoor zullen zij niet in staat zijn om hun acties hier op Amerikaanse bodem ten uitvoer te brengen”, aldus Bush, die door de veteranen op een daverend applaus werd onthaald.