De stembureaus sloten gisteravond om 10.00 uur. In de loop van vandaag zou duidelijk worden wie de nieuwe president gaat worden: Ahmed Shafiq, voormalig premier toen Hosni Mubarak ten val werd gebracht, of Mohamed Mursi, leider van de decennialang onderdrukte moslimbroederschap.

De uitspraak van het constitutioneel hof van donderdag bepaalde dat de wet die vroegere aanhangers van het regime-Mubarak uitsluit van deelname aan de presidentsverkiezingen ongrondwettelijk is. Shafiq mocht dus gewoon blijven deelnemen aan deze verkiezingen. Maar het hof ging nog een belangrijke stap verder met zijn oordeel dat het hele parlement op ongrondwettelijke basis tot stand is gekomen en met onmiddellijke ingang moet worden ontbonden. Met deze uitspraak bleef Egypte zitten zonder parlement, zonder grondwet en nog zonder president.

Alles wijst erop dat de militaire leiders van Egypte met deze stille staatsgreep hun oude vijanden, de islamisten, buitenspel hebben willen zetten. Nog maar vier maanden geleden veroverden de islamisten een meerderheid in het Egyptische parlement. Na de uitspraak van het constitutioneel hof was het leger er snel bij om te verklaren dat het van nu af aan de wettelijke zaken in Egypte zal regelen. Daarmee trekt het leger in feite alle macht naar zich toe. Bijna iedereen wist dat de militaire leiders hun macht nooit zomaar zouden overdragen aan een gekozen president. Ook al zou dat Shafiq zijn.

Hiermee is Egypte een zeer gevaarlijke fase ingegaan. Men wist dat er barre tijden zouden kunnen komen, maar dat het zo slecht zou aflopen had vrijwel niemand kunnen voorzien. Inmiddels hebben de militaire leiders een decreet uitgevaardigd dat hun uitgebreide bevoegdheden geeft om burgers te kunnen arresteren. Met dit decreet is de staat van beleg weer ingevoerd. En kunnen burgers voor onbepaalde tijd en zonder enige aanklacht worden opgepakt.

De moslimbroederschap en de salafisten domineren het parlement en zijn nu dus buitenspel gezet. Vanwege de afwezigheid van het parlement heeft de Militaire Raad alle bevoegdheden weer in handen. De broederschap heeft geweigerd het parlement te laten ontbinden door het leger en waarschuwde voor „gevaarlijke dagen.” Broederschap en leger stevenen hiermee af op een directe confrontatie. Een confrontatie die wel eens zeer gewelddadig zou kunnen zijn.

Honderdduizenden Egyptenaren kwamen vorig jaar januari in opstand tegen Mubarak in de hoop dat zijn afzetting een einde zou maken aan armoede, corruptie en politiegeweld. Velen lijken nu moe van de sociale onrust en het politieke gekibbel dat volgde.

Egypte schrijft het afsluitende hoofdstuk van de Arabische lente, zo hoopten veel Egyptenaren. Maar ze konden deze verkiezingen slechts kiezen tussen een militair, die de opstand wil ‘kapen’ en een moslimbroeder die niet in staat is het leger te weerstaan.

Een overwinning voor Shafiq zou aanleiding kunnen geven tot nieuwe straatprotesten door de islamisten en een deel van de gedesillusioneerde jongeren op het Tahrirplein in Caïro en in andere grote steden van het land. Mocht Mursi worden gekozen, dan krijgt hij te maken met een onwillige militaire elite, vooral met de generaals die eerder hebben toegezegd op 1 juli de macht af te zullen staan.

De strijdkrachten in Egypte bezitten enorme rijkdommen en commerciële belangen. Die konden ze opbouwen sinds de jaren 70, dankzij de Amerikaanse steun die het leger ontving als beloning voor het sluiten van het vredesverdrag met Israël. En van die rijkdommen zullen de militairen niet zonder slag of stoot afstand doen.

Uit de eerste uitkomsten van de gisteren gehouden presidentsverkiezingen tekent zich een voorsprong voor Mursi af. Als dat uiteindelijk zo zal blijken te zijn, stevent Egypte af op een stevig conflict tussen moslimbroeders en leger. Maar ook in het geval Shafiq de presidentsverkiezing zou winnen, staat Egypte aan de vooravond van een moeilijke en wellicht ook gewelddadige tijd.