Nadat PVV-leider Wilders vorig jaar de knuppel in het hoenderhok had gegooid door zijn tweet dat „de PVV-fractie via wetswijziging af wil van de weigerambtenaar”, kwamen de gedoogcoalitie en de SGP acuut in overleg bijeen. En dit was de uitkomst: laten we de zaak eens voorleggen aan het hoogste adviesorgaan dat we in Nederland kennen: de Raad van State.

Dat was om twee redenen een goede greep. In de eerste plaats omdat daarmee tijd werd gekocht. Het is nooit verstandig om in een periode van hectiek en oplopende emoties snel beslissingen te forceren. Een afkoelperiode inlassen, is gewoonlijk beter. Zoals het kabinet ook deed bij het thema van de door de Kamer gewenste verplichte voorlichting over homoseksualiteit op scholen, door eerst een advies van de Onderwijsraad te vragen.

In de tweede plaats is zo’n adviesaanvraag een verstandige beslissing omdat organen zoals de Onderwijsraad en de Raad van State vaak een inhoudelijke dam opwerpen tegen de waan van de dag. Daarvoor zijn deze organen ook bedoeld.

Wat betreft de gewetensbezwaarde trouwambtenaar heeft de Raad van State zich uitstekend van zijn taak gekweten. Vorige week kwam een advies naar buiten dat klonk als een klok. In een heldere argumentatielijn zet de Raad uiteen waarom het beslist géén goede gedachte zou zijn om met een verbod op gewetensbezwaarde trouwambtenaren te komen. Je zou zeggen: hier moet iedereen voor vallen.

Maar zo werkt het in politiek Den Haag niet. Seculiere partijen lijken eigenlijk niet eens bereid om zich ook maar enigszins in de gedachtegang van de Raad te verplaatsen. En dus zien we gebeuren wat aan het Binnenhof zo vaak plaatsvindt: partijen graven zich diep in hun eigen ideologische schuttersputje in en openen als vanouds het vuur op de tegenstander.

Van D66, GroenLinks, SP, PvdA en PVV móét de gewetensbezwaarde trouwambtenaar hoe dan ook het veld ruimen. En de VVD-fractie, die na de val van het kabinet de tot dan toe betrachte omzichtigheid richting de SGP laat varen, kiest nu met de andere partijen voor de frontale aanval.

Dat is buitengewoon jammer, omdat hiermee de poging van CDA en SGP om op een dossier vol ideologische vooringenomenheid terug te keren tot een inhoudelijk debat, strandt.

Keer op keer zien we in politiek Den Haag dat politici die in de greep zijn van een ideologie alle gevoel voor verhoudingen uit het oog verliezen. Het onverdoofd ritueel slachten moest beëindigd worden, ook al spreken we daarbij slechts om een fractie van het totale aantal geslachte dieren. De zogeheten enkelefeitconstructie móét geschrapt worden, ook al zijn er in de praktijk nauwelijks klachten bekend van homoseksuele docenten die op christelijke scholen niet mogen werken. En de gewetensbezwaarde trouwambtenaar móét weg, al is er de laatste jaren in heel Nederland op dit punt geen enkel incident geweest. Ideologieën hebben blijkbaar geen totaal geen boodschap aan het proportionaliteitsbeginsel.