Vooral de onvrede groeit in Marokko
RABAT (ANP) – Het Marokkaanse planbureau HCI heeft de groeiprognose weer naar beneden bijgesteld, werd vrijdag bekend. Voor dit jaar wordt een groei van 2,4 procent verwacht. Vorig jaar groeide de economie nog met 5 procent. De economische teruggang tast ook de subsidiepotten aan waarmee de regering politieke rust bevordert. De onvrede over onder meer duurdere brandstof groeit snel.
De Marokkaanse econoom Lahcen Achy constateerde eind van de week dat de groeiprognose alsmaar blijft dalen: „Vorig jaar werd nog een economische groei van 6,7 procent voorspeld.” Hij geeft hier verschillende redenen voor: „Door weinig regen is de agrarische opbrengst gehalveerd. En vorig jaar (het jaar van de Arabische Lente) heeft de regering veel geld uitgeven om sociale onrust te voorkomen, aan salarisverhogingen en aan subsidies uit de ‘compensatiekas’, die omgerekend meer dan 5 miljard euro kostten. Ook is het land erg afhankelijk van de EU en begint het de gevolgen te voelen van de financiële crisis daar. Inkomsten uit toerisme en overboekingen van Marokkanen in het buitenland, volstaan niet meer om de gaten hier te dichten”, aldus Achy.
De economische situatie is zo slecht, dat de regering zich genoodzaakt zag een politiek explosieve maatregel te nemen: verhoging van de brandstofprijzen. Dat heeft al tot felle protesten geleid. Diesel is 10 eurocent en benzine 20 cent duurder geworden. Een liter benzine is nu ongeveer een euro en diesel 0,70 cent per liter.
Het is niet duurder door accijnsverhoging, maar door een verlaging van de subsidie. Al jaren houdt de overheid de prijzen van basisproducten als brandstof, meel en olie kunstmatig laag door geld bij te leggen uit de speciale kas, de compensatiekas. Maar daar verdwijnt steeds meer geld in en vorig jaar ging 23 procent van het staatsbudget eraan op.
Premier Benkirane is nog niet onder de indruk van de protesten. Zijn boodschap aan boze autobezitters luidde pas nog: „Jullie hebben gekozen voor een auto en dan willen jullie dat ik de benzine betaal?” Zijn regering vindt dat geld wat nog resteert in de staatskas anders besteed moet worden.
Ondertussen hebben vervoerders in bijvoorbeeld Casablanca hun tarieven al flink verhoogd. Veel Marokkanen zijn bang dat andere prijzen zoals die van voedsel, binnenkort ook stijgen. Een vrachtwagenchauffeur voorspelt somber: „Dit gaat gevolgen hebben voor de voedselprijzen en dus voor de politiek.”