Als gids voor westerse toeristen leidde Emad Samir een goed leven in zijn geboorteland. „Mijn inkomen was vaak het dubbele van wat ik nu in Nederland verdien.” De koptisch-orthodoxe christen, die Engelse taal en cultuur studeerde aan de universiteit van Caïro, leerde ook de schaduwkanten kennen van dat bestaan. De aanslagen in 1997 in Luxor, waarbij 58 toeristen werden omgebracht door extremistische moslims, waren een verontrustende opmaat naar zijn vlucht. „Op een gegeven moment werd ik bedreigd. Dat was het moment om te proberen naar Nederland te komen.”

Zittend op de bank in zijn flatwoning in Amersfoort –„We zijn de enige niet-Nederlander in dit gebouw”– legt Samir uit hoe hij in een land kwam waar ook spanningen waren. „Pim Fortuyn was net vermoord, niet lang daarna volgde Theo van Gogh. Ik begreep heel goed dat mensen mede daardoor negatief naar immigranten keken.”

Dankzij een door de Nederlandse overheid opgezet programma voor hoogopgeleide allochtonen leerde Samir in korte tijd veel over Nederland. Desondanks lukte het niet meteen om aan werk op zijn niveau te komen. „Je hebt een achterstand zowel voor wat betreft de taal als de cultuur. Ik spreek inmiddels goed Nederlands, maar het is een enorme klus om te begrijpen hoe de westerse samenleving in elkaar zit. In Egypte hoor je via de media niets anders dan: Daar wonen christenen die Irak en Afghanistan binnenvallen om moslims te bekeren.”

Samir zegt veel geleerd te hebben van het bekijken van documentaires over de Nederlandse geschiedenis. „Over Willem van Oranje, maar ook de Tweede Wereldoorlog en de verzuilde samenleving. Je kunt gerust zeggen dat er een wereld voor me is opengegaan.”

De doorbraak voor Samir kwam toen hij een baan kreeg bij een bedrijf in verwarmingstechniek. In korte tijd maakte hij promotie en kreeg hij een vast contract. Over enkele weken hoopt hij een mbo-4-diploma te halen. Daarna gaat hij verder studeren, om een hbo-diploma in de wacht te slepen. „Het was een schok voor me toen mijn Egyptische universitaire diploma door een waarderingsinstantie gelijk werd gesteld aan twee jaar Nederlandse universiteit. Ik moest vanaf het nulpunt beginnen met een studie. Toch doe ik het met veel plezier.”

De Amersfoorter is een vaste bezoeker van de koptisch-orthodoxe kerk in Utrecht. Het geloof is voor hem „heel belangrijk”, zegt hij. „Toen ik enkele jaren in Nederland was, zat ik helemaal in de put. Hadden al die westerlingen gelijk die beweren dat er geen God is? In vertwijfeling riep ik het uit in gebed. Ik geloof dat God me er weer bovenop hielp. Hij liet me weten er te zijn, ook voor mij.”

Ruim twee jaar geleden leerde Samir zijn vrouw Dina (24) kennen, met wie hij eind 2010 trouwde. Negen maanden geleden kregen ze een dochter. Bovendien rondde zijn vrouw recent haar inburgeringscursus af. „Ik spreek het Nederlands al wel, maar het is nog moeilijk”, zegt Dina. Ze zou graag meer met Nederlanders in contact komen, om haar spreekvaardigheid te verbeteren. „Op de cursus ontmoet je alleen buitenlanders. Dat is een nadeel.”

Ze herinnert zich nog goed hoe ze na aankomst in Nederland schrok toen ze vrouwen met een hoofddoek op straat zag lopen. „Egyptische christenen zien dat als een teken van onderdrukking van de vrouw door de man.” Emad vult aan: „Haar ideaalbeeld van Nederland spatte als een zeepbel uiteen.”

Discriminatie zoals in Egypte ervaart het echtpaar echter niet. Emad: „Het zit hier in onverwachte dingen. Kom je bij een loket van een of andere instantie, dan wordt al snel gedacht dat je Marokkaan bent. En vervolgens geholpen door een Marokkaanse moslimmedewerker. Terwijl wij juist voor de moslims uit Egypte zijn gevlucht.” Het maakt dat Samir en zijn vrouw er alles aan doen om Nederlander te zijn met de Nederlanders. „Hier voel ik me vrij. Ik wil zo veel mogelijk een normaal leven leiden.”

Dit is het vijfde deel in een serie artikelen over koptische christenen in Nederland. Woensdag deel 6.