Laatste deel nalatenschap Frans Breukelman gereed
AMSTERDAM – In Amsterdam wordt vrijdagmiddag tijdens een symposium het laatste deel uit het nalatenschap van de Amsterdamse theoloog drs. Frans Breukelman (1916-1993) gepresenteerd. Hij gold als de inspirator van de Amsterdamse School.
Het tiende deel ”Bijbelse theologie III/3” betreft ”De finale van het evangelie naar Matteüs”. Verder verscheen vandaag het boek ”Bijbelse theologie in praktijk”, het twintigste deel van de Bijbels-theologische en dogmatische serie ”Om het Levende Woord”. Het gaat hier om een serie onder auspiciën van de Stichting Breukelman en onder redactie van Rinse Reeling Brouwer en Wim Kloppenburg, met daarin artikelen over het werk van Breukelman en onder meer diens Calvijnstudie. Beide delen zijn uitgegeven door uitgeverij Kok te Utrecht.
Breukelman was de inspirator van de zogenoemde Amsterdamse School, een Bijbeluitleg die zich keerde tegen de historisch-kritische methode en zich richtte op de gehele Bijbeltekst, „als literair document.” Die werkwijze ging veelal ten koste van de historiciteit van de Schrift, doordat de Bijbelse geschiedenis wel „waar” wordt geacht, maar niet „echt gebeurd.” In het zoeken naar een ”Bijbelse theologie”, die de oerwoorden van het Hebreeuws opspoort, maakte Breukelman het Woord los van de historie van de tekst.
Breukelman kritiseerde de theologische wetenschap van de laatste 200 jaar, omdat ze specialistisch en universitair was en zich vervreemd had van de praktijk. Voor twee theologen maakte hij een uitzondering: K. Barth en K. H. Miskotte. Breukelman pleitte voor een letterlijke (of concordante) weergave van het Hebreeuws, zoals de Statenvertalers deden. Hij stond kritisch tegenover de NGB-vertaling van 1951, de Groot Nieuws Bijbel noemde hij „een kerkelijk en wetenschappelijk schandaal.”
Met zijn inzet om te komen tot een vruchtbare wisselwerking tussen de dogmatische theologie en de Bijbelse theologie was Breukelman zijn tijd ver vooruit, stellen de redacteuren Mirjam Elbers en Ad van Nieuwpoort. „Nog steeds staat de Bijbelwetenschap in de internationale wereld op grote afstand van de theologische wetenschap.”
Voor het bevorderen van het gedachtegoed van Breukelman worden nieuwe wegen gezocht, in het bijzonder rond de samen met de Stichting Miskotte opgerichte nieuwe ”Stichting leerstoel Miskotte/Breukelman voor de theologische hermeneutiek van de bijbelse grondwoorden”. De bedoelde leerstoel is inmiddels gevestigd aan de Protestantse Theologische Universiteit, en met ingang van dit jaar bezet door dr. Rinse Reeling Brouwer.
