Met een kort geding tegen de Nederlandse staat wil hij bereiken dat een beslissing over deelname aan het Europees noodfonds ESM wordt uitgesteld tot na de verkiezingen. Door mee te doen, stort Nederland 4,5 miljard euro in dat fonds en staan we voor nog eens 35 miljard euro garant. Het ESM is bedoeld als een permanente reddingsboei voor eurolanden die diep in de financiële crisis zijn geraakt.

Gegeven de demissionaire status heeft het huidige kabinet volgens Wilders niet de bevoegdheid dit te doen. Deelname aan het ESM is volgens hem te controversieel om nu afgewikkeld te worden. Wilders liet via zijn advocaat weten van een demissionair kabinet meer hoffelijkheid en terughoudend te verwachten.

Probleem voor Wilders is dat het besluit tot deelname aan het ESM inmiddels door de Tweede Kamer is genomen. Een duidelijke meerderheid van honderd Kamerleden was voor, 
47 parlementariërs stemden tegen. Dat is zelfs een tweederdemeerderheid. Daarmee kan niet gezegd worden dat het onderwerp binnen de Tweede Kamer controversieel ligt. De conclusie kan daarom zijn dat niet de regering maar het parlement dit dossier afwerkt. En de Kamer is niet demissionair. Die blijft tot de verkiezingen gewoon zijn werk doen.

Formeel kan het kabinet ook weinig verweten worden. Zuiver juridisch gezien is een demissionair kabinet volledig bevoegd. Het kan wetsvoorstellen indienen en besluiten nemen. Daar komt nog bij dat de regel dat een demissionair kabinet zich moet beperken tot de behandeling van spoedeisende zaken en onderwerpen die niet controversieel zijn, gebaseerd is op gewoonterecht. Het is nergens wettelijk verankerd.

Feitelijk gaat het erom dat een demissionair kabinet in de praktijk meestal minder kan omdat er geen politieke steun meer is voor het kabinet. Maar daar is in dit geval geen sprake van. De Kamer heeft overtuigend gesproken.

Daarmee is natuurlijk niet de vraag beantwoord of Wilders een punt heeft. Hij heeft zeker gelijk dat Nederland door deelname aan het ESM een stuk soevereiniteit overdraagt. Straks wordt in Brussel bepaald of Den Haag meer geld moet storten. Feitlijk gaat ons land dus niet meer over een deel van zijn eigen portemonnee. Dat is nooit een prettige gedachte.

Tegelijk moet wel worden bedacht dat –ondanks de bezwaren tegen de macht van het ondemocratische Europa– er op dit moment geen andere keus is dan deel te nemen. Het is wel heel gemakkelijk om te roepen dat we ons moeten onttrekken aan de macht en regels van Brussel. Dat leidt in de huidige financieel-economische omstandigheden tot nog groter problemen. De volgorde moet zijn: eerst samen met de Europese lidstaten de crisis te lijf en na herstel van de economie de macht van Europa aanpakken. De omgekeerde volgorde, die Wilders nu bepleit, zal de problemen alleen maar verergeren.