Een aantal bevrijde gijzelaars zegt dat de menswaardige behandeling en hun eigen mentale instelling -die hen op motorfietsen en terreinwagens naar de Sahara dreef- hen hebben geholpen te blijven hopen op bevrijding. De negen Duitsers, vier Zwitsers en de Nederlander Arjen Hilbers waren er in Algerije allemaal zonder gids en -tegen het reisadvies van hun regering- alleen of in kleine groepjes op uit getrokken.

„We zijn erg blij, erg opgelucht, dat we alles overleefd hebben”, zegt Witek Mitko bij zijn terugkeer in het Duitse Augsburg. Tussen het gewoel van cameramensen en fotografen valt het amper op hoe hij intens geniet van een slokje mineraalwater.

Wanneer de ex-gijzelaars uit het Duitse militaire vliegtuig stappen dat hen van het West-Afrikaanse land Mali naar de luchthaven van Keulen heeft gebracht, zien ze er betrekkelijk gezond en goedgemutst uit. Ze behoren tot zeven groepjes van in totaal 32 Europeanen, die in februari en maart door Algerijnse moslimfundamentalisten werden ontvoerd in de Sahara. De vijftien gijzelaars die in mei vrijkwamen zagen er na hun bevrijding meer aangeslagen en gehavend uit.

Volgens de Duitse staatssecretaris van Buitenlandse Zaken, Jürgen Chrobog, de leider van de crisisstaf van de Duitse regering, is de fysieke en mentale toestand van de veertien „uitzonderlijk goed.” Toch wordt de thuiskomst overschaduwd - door de afwezigheid van de Duitse toeriste Michaela Spitzer, de 45-jarige moeder die eind juni aan een zonnesteek overleed en in de woestijn begraven is.

Uit vrees dat het Algerijnse leger een nieuwe grootschalige zoekactie zou organiseren, besloten de gijzelnemers in juni de toeristen mee te nemen op een lastige tocht door de woestijn. Er werd maar weinig gestopt onderweg en slapen gebeurde op de harde grond. De gijzelaars hadden amper voldoende water om de hoge temperaturen te doorstaan. De omstandigheden verbeterden volgens Chrobog helaas net nadat Spitzer was overleden. „Een dag later, en het zou niet gebeurd zijn”, aldus Chrobog. Duitsland weet waar de vrouw begraven ligt. Het is de bedoeling om haar lichaam te repatriëren.

Mitko vertelt dat de gijzelnemers hen niet mishandeld hebben. Hij wijst naar zijn eigen buik om aan te tonen dat ze voldoende hadden aan een dieet van macaroni, rijst, griesmeel, brood en ’slecht water’. Dag na dag moesten ze honderden kilometers door het zand rijden. „En waar de auto’s niet verder konden, moesten we lopen”, aldus Mitko.

Eenmaal in Mali durfden de gijzelnemers onderhandelingen aan te gaan met plaatselijke Toearegs. Na weken van gesprekken kregen de gijzelaars pas maandagavond te horen dat ze vrij waren. „In het begin geloofden we het niet, omdat we al vaker hadden gedacht dat het voorbij was”, aldus Kurt Schuster.

Na kort te zijn ontvangen door de Malinese president vlogen de gijzelaars naar hun thuislanden om er met hun familie te worden herenigd. De 77-jarige Fritz-Hans Schwarzenbach, grootvader van de jongste gijzelaar, de 18-jarige Silja Stäheli, bracht drie zonnebloemen mee om haar op het vliegveld van het Zwitserse Zürich te begroeten. „De eerste symboliseert ons geluk, de tweede onze opluchting en de derde onze dankbaarheid”, aldus Schwarzenbach.