Oppositie kraakt akkoord, SGP heeft gemengde gevoelens
DEN HAAG – Het vijfpartijenakkoord dat woensdag uitlekte, verlengt de economische recessie in Nederland en is vooral bedoeld om het gezicht van minister-president Rutte en minister van Financiën De Jager in Europa te redden.
Dat vinden de fractieleiders Samsom en Roemer van de oppositiepartijen PvdA en SP.
Samsom noemt de inhoud van het akkoord nog erger dan hij al dacht. „De grote verhalen over compensatie blijken weinig tot niks waard. Verder zorgt dit pakket ervoor dat de woningmarkt alleen maar verder op slot gaat. Hoge inkomens ontspringen de dans en veel maatregelen van het kabinet-Rutte worden niet teruggedraaid. Met dit akkoord wordt de recessie verlengd.”
SP-leider Roemer vindt dat VVD, CDA, D66, ChristenUnie en GroenLinks veel te hard bezuinigen om de 3 procentsnorm te halen. De woensdag uitgelekte verhoging van het eigen risico in de zorg naar 350 euro per jaar noemt Roemer dramatisch. „Het is een belasting op ziek zijn.”
De hoofdlijnen van het akkoord, dat woensdag uitlekte via De Telegraaf, waren al bekend. Zo kwamen de vijf partijen eind april een verhoging overeen van het hoge btw-tarief voor luxe goederen en diensten van 19 naar 21 procent, gaat de AOW-leeftijd versneld omhoog en worden aflossingsvrije hypotheken beperkt. Daar staat tegenover dat geplande bezuinigingen op het passend onderwijs en het persoonsgebonden budget in de zorg (deels) worden teruggedraaid.
Nieuw is dat de rollator uit het zorgpakket verdwijnt. Ook komen er eigen bijdragen van 25 procent voor gehoorapparaten en van 7,50 euro per dag voor verblijf in instellingen voor specialistische medische zorg.
Het ontslagrecht gaat in 2014 flink op de schop. De ontslagvergoeding gaat aanzienlijk omlaag. Volgens de vijf partijen moet het ontslag straks achteraf worden getoetst en niet vooraf, zoals nu. Dat betekent dat een bedrijf geen toestemming meer hoeft te vragen aan uitkeringsinstantie UWV of de kantonrechter om het dienstverband met een werknemer te beëindigen. De ontslagen werknemer kan na een hoorprocedure in het bedrijf naar de rechter stappen als hij of zij het niet met het ontslag eens is.
Op dit moment kent de kantonrechter bij ontslag doorgaans een vergoeding toe gebaseerd op dienstverband en leeftijd. Voor bedrijven is dit een enorme kostenpost, zeker bij oudere werknemers. In de nieuwe situatie zou de ontslagvergoeding beperkt blijven tot een kwart maandsalaris per gewerkt jaar, met een maximum van een halfjaarsalaris. Dat geld kan worden ingezet voor scholing of hulp bij het vinden van een nieuwe baan.
Overigens maakt het akkoord het voor een werkgever ook weer minder aantrekkelijk om personeel te ontslaan. De werkgever moet namelijk de kosten van de eerste zes maanden van diens WW-uitkering gaan betalen. Aan hoogte of duur van de WW-uitkering verandert niets.
De plannen betekenen voor de meeste mensen dat ze maximaal 2 procent aan koopkracht verliezen. Volgens premier Rutte is de pijn evenwichtig verdeeld over de verschillende inkomensgroepen.
Gemengde gevoelens
SGP-fractievoorzitter Van der Staaij heeft gemengde gevoelens bij het lenteakkoord. Enerzijds vindt hij het erg belangrijk dat de overheid voldoet aan de geplande tekortnorm van 3 procent. „Ik loop niet weg voor pijnlijke maatregelen”, aldus de SGP’er vrijdagochtend. „Anderzijds, lastenverzwaringen voor het bedrijfsleven kunnen negatief uitpakken voor de gewenste groei. Naar de concrete effecten daarvan zou ik nog wel eens willen kijken. Datzelfde geldt voor de gevolgen van het afschaffen van de onbelaste reiskostenvergoeding voor werknemers en voor de verhoging van de energiebelasting.”