Hoe groot de macht van Facebook is probeert internetjournalist Peter Olsthoorn te achterhalen in zijn nieuwe boek ”De macht van Facebook”. Daarin beschrijft hij gedetailleerd hoe het sociale netwerk slimme technologie inzet om zo veel mogelijk gegevens over zijn gebruikers te verzamelen. Met die data slaagt het bedrijf erin advertenties steeds effectiever te ”targetten”, ofwel op maat gesneden reclame voor te schotelen.

Daarbij balanceert Facebook wat privacy betreft regelmatig op het randje. En soms buitelt het bedrijf er flink overheen. Een waardeoordeel daarover geeft Olsthoorn niet zozeer, wel beschrijft hij met veel voorbeelden hoe Facebook werkt, wat de bezwaren zijn en welke effecten de bewustwording hierover teweegbrengt.

Het is een illusie om te denken dat Facebook gratis is: gebruikers betalen wel degelijk. Met hun privacy. Met allerlei instellingen kan de Facebooker zich naar buiten toe redelijk beveiligen, maar intussen ‘ziet’ het netwerk zelf wel alles. Dat gaat verder dan de bewust geplaatste foto’s en berichtjes; Facebook analyseert ook ons gedrag, óók buiten het netwerk. Maar Olsthoorn merkt terecht op dat facebooken voor niemand verplicht is. Al valt er op die stelling best wat af te dingen: het aantal websites en diensten waarbij gebruikers louter nog kunnen inloggen met een Facebookprofiel groeit gestaag.

Aantrekkingskracht

Intussen blijft de aantrekkingskracht van het netwerk onverminderd groot. Marketeers zetten Facebook en masse in om hun doelgroepen te bereiken, steeds meer bedrijven openen er een pagina en het aantal apps –programma’s die binnen de Facebookomgeving gebruikt kunnen worden– groeit al even onstuimig als het aantal gebruikers.

Olsthoorn is diep in de materie gedoken. Zijn boek bevat veel, heel veel informatie. Soms springt de auteur van de hak op de tak en raak je als lezer even de draad kwijt. Interessant is het hoofdstuk over Anders Breivik. Ook hij was lid van Facebook. Toen de politie toegang wilde tot de gegevens van de Noorse schutter weigerde het bedrijf mee te werken. Over privacy gesproken.

Beursgang

Nog even over de eigenaardige ondertitel van het boek, ”Theo, ben je dood ofzo?” Die verwijst naar een 63-jarige Groninger die zeven weken lang dood achter zijn pc zat. Niet zijn familie of zijn buren, maar z’n 300 vrienden op Facebook en Hyves begonnen hem te missen. Olsthoorn schrijft een tikje plat over Facebook en de dood, net zoals hij dat doet over Facebook en vreemdgaan.

Dat neemt niet weg dat hij, ondanks zijn soms warrige schrijfstijl, een onderhoudend boek aflevert over de macht van het grootste sociale netwerk ter wereld. Met zijn beursgang boort Facebook nieuw kapitaal aan. Daarmee krijgt de groei ongetwijfeld een nieuwe impuls.

En zolang wij, de gebruikers, onszelf vrijwillig overleveren, accepteren we kennelijk dat de macht van Facebook alleen maar groter wordt.

Boekgegevens

De macht van Facebook. Theo, ben je dood ofzo?, Peter Olsthoorn;
uitg. Elikser, Leeuwarden, 2012; ISBN 978 90 8954 400 1; 245 blz.; € 14,90.