Commentaar: Het einde der tijden in 2012
„We kunnen opgelucht ademhalen”, meldde een radioverslaggeefster vrijdagmorgen. „De wereld zal dit jaar niet vergaan.” Ze citeerde het wetenschapsblad Science, dat nieuw licht werpt op de Mayakalender.
Die kalender is al jarenlang onderwerp van gesprek. Met name op internet dikken talloze amateurs de Mayamythe steeds verder aan. Kern ervan is dat de wereld op 21 december 2012 vergaat. De oude Maya’s hadden een ingewikkeld kalendersysteem. Een van de kalenders, de zogenaamde Lange Telling, eindigt omgerekend op 21 december 2012. Dat leidde tot de gedachte dat de Maya’s daarmee het einde van de wereld voorspelden.
Het is opvallend dat het tijdschrift Science nu met een artikel over dit onderwerp komt. Al jarenlang roepen echte kenners van de Mayageschiedenis dat er geen enkele reden is om die laatste datum uit te leggen als een profetie van het einde der tijden. Het onderzoek dat vandaag naar buiten kwam, over nieuwe muurtekeningen in Guatemala uit het jaar 800, is zeker interessant, maar voegt aan die wijsheid eigenlijk niets toe. Er zijn andere tijdsaanduidingen gevonden maar er staat niets concreets over de dag na 21 december. Dat er zo veel aandacht aan dit onderzoek gegeven wordt, lijkt een misplaatste poging om mee te deinen op de Mayamythe.
Intussen blijft het opvallend dat kennelijk miljoenen mensen meer of minder geloof hechten aan die hype. Waar komt dat vandaan? Zijn het de achtereenvolgende crises die worden uitgelegd als barensweeën van het naderende einde? Is het het gevoel van onveiligheid, waardoor mensen waarde gaan hechten aan eeuwenoude vormen van bijgeloof? Er zijn meerdere factoren aan te wijzen, zoals de film ”2012”, waarin de planeet Aarde onbewoonbaar wordt door wereldwijde overstromingen. Voeg daarbij de moderne media, waarin waarheidsvinding niet zo populair is als het rondpompen van roddels.
Maar de voedingsbodem voor deze moderne sprookjes is toch het onbestemde gevoel van velen dat deze wereld niet alleen door natuurwetten geregeerd wordt. Er is iets bovennatuurlijks, menen ze. Gelukkig dat dat besef bestaat – maar zorgelijk dat die leemte gevuld wordt door te shoppen bij moderne religieuze stromingen of pseudowetenschappelijke theorieën.
Des te meer reden voor christenen om, op het marktplein van de wereld, te wijzen op een betere, betrouwbaarder Bron voor voorspellingen over het einde der tijden. Critici zullen aanvoeren dat het boek Openbaring ook voor speculatie vatbaar is. Inderdaad, daar is helaas vaak mee gemarchandeerd. Maar dat doet niets af aan de boodschap die wél eenduidig is: van die dag en die ure weet niemand.
Ongeacht wat Science zegt, blijft het dus best mogelijk dat het einde der tijden aanbreekt in 2012. Of in 2180.
De opluchting van de radioverslaggeefster is voorbarig, want hoe dan ook: deze wereld gaat voorbij. De Bijbel noemt geen datum zoals de Mayakalender, maar is er wel duidelijk over dat er een eind komt aan de tijd. Daarop volgt voor ieder mens een eeuwige bestemming. Dat kan dreigend zijn. Maar het kan ook perspectief bieden, want die de wil van God doet, blijft in der eeuwigheid.