Wat het kabinet wil

Op 3 november 2010 diende het kabinet-Rutte een wetsvoorstel tot wijziging van de Telecommunicatiewet in. Daarmee wil de regering een aantal Europese richtlijnen in nationale wetgeving omzetten. Belangrijk element in de nieuwe Telecommunicatiewet is het beginsel van de zogeheten netneutraliteit. Dat betekent dat internetproviders internetdiensten, bijvoorbeeld Skype en WhatsApp, niet apart mogen belasten of belemmeren. De wetswijziging introduceert tevens een zogeheten “cookieverbod”. Websites die cookies of andere technologieën gebruiken om internetgebruikers te volgen, moeten volgens de nieuwe regels vooraf aan de consument toestemming vragen. Want, zoals een Eerste Kamerlid het dinsdag uitdrukte: „Niemand wil toch, als hij in de Kalverstraat aan het winkelen is, ongevraagd gevolgd worden door een persoon die nauwkeurig registreert wat je koopt en waar je dat koopt?”

Wat de Tweede Kamer wil

Op 21 juni 2011 ging de Tweede Kamer akkoord met de wijziging van de Telecomwet. Tijdens de stemming over deze wet gebeurde er echter iets merkwaardigs. Door een stemfout van de PvdA-fractie werd het amendement-Dijkgraaf, waarvoor eigenlijk geen meerderheid bestond, toch aangenomen. 
Dat amendement zorgt voor 
een uitzonderingsbepaling in 
de wet, zodat internetaanbieders zoals Kliksafe, die hun klanten via een filter willen vrijwaren van seks en geweld op internet, daartoe ook in de toekomst het recht behouden.

Om haar ‘fout’ te repareren, koos de PvdA voor een bijzondere route. In een zogeheten ”Verzamelwet verkeer en waterstaat”, die onder meer bepalingen bevat over roetfilters en over kentekenplaten voor carnavalswagens, wist zij met steun van een Kamermeerderheid een bepaling op te nemen die het amendement-Dijkgraaf ongedaan maakt. Wetstechnisch gezien een rare move.

Wat de Eerste Kamer wil

Gisteravond debatteerde de Eerste Kamer over beide wetsvoorstellen. Verrassend genoeg wist ChristenUnie-Kamerlid Ester in dit college weer wél een meerderheid te krijgen achter een motie die het kabinet verzoekt een oplossing te zoeken voor internetaanbieders zoals Kliksafe, die hun klanten uitsluitend gefilterd internet aanbieden. Behalve zijn eigen partij steunen VVD, CDA, SP en SGP (samen goed voor 38 zetels) Ester in zijn opvatting dat „het er bij ons niet in wil dat internetvrijheid voor vélen alleen kan bestaan als we daarvoor de keuzevrijheid van énkelen opofferen.”

Wat minister Verhagen wil

Minister Verhagen van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, toonde dinsdag begrip voor de gedachtegang van Ester. Ook in zijn visie zou het mogelijk moeten zijn dat mensen, uit eigen vrije wil, aan hun internetaanbieder vragen bepaalde sites automatisch te blokkeren. „Iemand mag op zijn eigen brievenbus toch een nee-neesticker plakken?”

Verhagen wilde de kwestie echter niet té principieel maken. „Mensen hebben hoe dan ook het recht om zélf een filter aan te brengen.”

In eerste instantie kwam de minister gisteren met de ‘oplossing’ dat hij zelf een nieuw wetsvoorstel zou maken waarin hij de door de PvdA aangebrachte correctie weer zou schrappen. Daarvan was Ester echter niet gecharmeerd. Zo’n wetsvoorstel loopt immers het grote risico in de Tweede Kamer te sneuvelen.

Verhagen beloofde uiteindelijk nog deze week de Senaat een brief te sturen over mogelijke ruimte voor de werkwijze van Kliksafe binnen de nieuwe wet.

Hoe het nu verder gaat

Met dit initiatief van Verhagen is Kliksafe dus beslist nog niet gered. Het is immers niet uitgesloten dat de minister de Eerste Kamer gaat schrijven dat hij binnen de nieuwe Telecomwet geen mogelijkheden ziet voor de huidige werkwijze van Kliksafe.

De grote vraag is wat de Senaat dán nog kan en wil. De Telecomwet zelf is dinsdag door de Eerste Kamer aangenomen. Over de ”Verzamelwet verkeer en waterstaat”, waarin de vreemde escapade van PvdA verpakt zit, stemt de Senaat aanstaande dinsdag.

Het is niet aannemelijk dat die wet verworpen zal worden, zelfs niet als Verhagen deze week een onbevredigende brief naar de Eerste Kamer stuurt. In dat geval zullen waarschijnlijk alleen CU, SGP en mogelijk het CDA tegen de verzamelwet stemmen.