Zes portretten van de CDA-kandidaten voor lijsttrekkerschap
Zes CDA’ers willen meedoen aan de lijsttrekkersverkiezing. Zaterdag bepaalt de partij of ze aan het profiel voldoen. Maandag gaan de goedgekeurde kandidaten met elkaar in debat. De verkiezing gaat in twee rondes. De uitslag volgt op 1 juni.
Sybrand van Haersma Buma ligt goed bij de CDA’ers. Hij heeft zich de afgelopen tijd bewezen als fractievoorzitter. Vooral in het debat over de breuk van de samenwerking tussen CDA en VVD enerzijds en de PVV anderzijds was hij overtuigend, gedreven, gedegen en gevat.
Buma woont in Voorburg, maar komt uit Friesland. Zijn vader en grootvader waren daar burgemeester. Buma schaatste in 1986 de Elfstedentocht uit en is daar nog steeds trots op. Gepast trots is hij ook op zijn hervormde wortels.
Buma, die rechten studeerde en daarna aan de slag ging bij de Raad van State, kwam in 2002 in de Kamer. In eerste instantie bleef hij op de achtergrond, maar sinds het kabinet-Rutte aantrad, is hij de onbetwiste CDA-fractievoorzitter.
Liesbeth Spies is een rijzende ster binnen het CDA. In 2002 kwam ze in de Tweede Kamer en in maart 2007 werd ze vicefractievoorzitter. Nadat interim-partijvoorzitter Bleker in het kabinet-Rutte plaatsnam, werd Spies tijdelijk partijvoorzitter. Ondertussen was al duidelijk dat ze in Zuid-Holland lijsttrekker zou worden bij de Statenverkiezingen van maart vorig jaar. Het CDA kwam in dagelijks bestuur van de provincie en Spies, die economie en rechten studeerde, werd gedeputeerde.
Toen minister Donner in december vorig jaar terugtrad in verband met zijn benoeming als vicevoorzitter van de Raad van State droeg de partijleiding de protestantse Spies voor. Ze wil in ieder geval niet meer met de PVV regeren en de wet die boerka’s verbiedt, wil ze intrekken.
Henk Bleker, staatssecretaris van Landbouw, meldde zich gisteravond als laatste. Een aantal maanden geleden zei hij nog dat hij zich alleen zou kandideren als er geen andere geschikte kandidaten waren. Bleker kreeg landelijke bekendheid toen hij na de verkiezingsnederlaag van juni 2010 interim-partijvoorzitter werd. Dat bleef hij tot het moment dat hij in oktober van dat jaar staatssecretaris werd.
Bleker was daarvoor tien jaar gedeputeerde in de provincie Groningen. Hij had toen als bijnaam De Napoleon van Vlagtwedde. Eerder was hij onder meer zelfstandig organisatieadviseur en daarna directeur van de regionale omroep RTV Noord.
Bleker (59) is gescheiden en heeft nu een relatie met een 26-jarige parlementair journaliste van NRC Handelsblad.
Madeleine van Toorenburg is een relatief onbekend Kamerlid. Sinds 2007 is ze lid van de Tweede Kamerfractie. Daarvoor was ze onder meer wetenschappelijk medewerker op de universiteit van Tilburg en manager van een jeugdinrichting.
Van Toorenburg (43) is woordvoerder bij justitie en bij emancipatie. Ze studeerde Nederlands recht en internationaal recht. In 1998 promoveerde ze.
De kandidaat-lijsttrekker is een geducht debater. Ze praat en denkt snel en zet zo haar politieke tegenstanders klem.
In het debat over de positie van gewetensbezwaarde trouwambtenaren stelde ze zich niet vierkant achter deze groep. Ze achtte de lijn die in het verleden is gekozen wel goed, maar vond het ook wel goed dat deze „tegen het licht gehouden wordt.”
Harry Wesselink is bij niet-CDA’ers nauwelijks bekend. Eigenlijk is hij ook geen serieuze kandidaat. De 60-jarige Wesselink, die in Nijmegen woont maar afkomstig is uit Twente, is een soort querulant. Op bijna elk CDA-congres trekt hij de aandacht. De ene keer is dat geslaagder dan de andere keer. Tijdens het historische CDA-congres over de PVV liep hij in een T-shirt met de tekst: „Mauro moet blijven.”
Wesselink weet zelf dat hij weinig kans maakt. Bestuurlijke ervaring heeft hij niet. Hij runde ooit een asielzoekerscentrum en een recreatiebedrijf. Waarom zijn partijgenoten dan op hem moeten stemmen? „Ik ben voor een sociaal, humaan, groen CDA. Heel belangrijk: ik heb mijn handen niet vies gemaakt aan de PVV, zoals Spies en Buma.”
Marcel Wintels is in CDA-kringen ook een relatief onbekende. Hij is bestuurder van de hogeschool Fontys.
Woensdag zette hij een harde aanval in op Van Haersma Buma en Spies. Hij hekelde hun betrokkenheid bij de gedoogcoalitie met de PVV en de intrekking van het boerkaverbod: „Zij zullen zich de komende tijd in allerlei bochten moeten wringen om zich uit deze lastige spagaat te redden. Juist dat draaien en keren van onze Haagse politici heeft mij de laatste jaren vaak buikpijn gekost”, zei hij tegen HP/De Tijd.
Maar vooralsnog lijkt Wintels zelf degene die in een spagaat zit. Hij zei woensdag dat hij altijd al tegen samenwerking met de PVV is, maar tijdens het historische CDA-congres nam hij niet de moeite tegen te stemmen.
