Binnenland

David Barnouw: Nationaal Comité moet discussie aangaan

AMSTERDAM (ANP) – De huidige ophef rond de dodenherdenking is allesbehalve nieuw en zal ook de komende jaren blijven bestaan. Daarom is het van groot belang dat het Nationaal Comité 4 en 5 mei, organisator van de landelijke dodenherdenking, de discussie aangaat over wie er wordt herdacht en wie niet. Dat stelt David Barnouw, onderzoeker en woordvoerder van het Instituut voor Oorlogs -, Holocaust en Genocidestudies (NIOD).

3 May 2012 17:43Gewijzigd op 14 November 2020 20:53
Nationale dodenherdenking. Foto ANP
Nationale dodenherdenking. Foto ANP

Dat het Comité de ophef die dit onderwerp teweeg kan brengen onderschat, is volgens Barnouw te zien aan het voorbeeld van het gedicht Foute Keuze. De 15-jarige auteur Auke de Leeuw zou het gedicht voordragen tijdens de dodenherdenking op de Dam in Amsterdam, maar afgelopen week maakte het Comité bekend dat de tiener het omstreden stukje poëzie niet mag voorlezen.

De Leeuw schreef het gedicht over zijn oudoom, die zich in de Tweede Wereldoorlog bij de Waffen SS aansloot en later sneuvelde. Donderdag laaide de discussie opnieuw op toen het Simon Wiesenthal Centrum scherpe kritiek uitte op het besluit van de gemeente Bronkhorst om op 4 mei ook stil te staan bij omgekomen Duitse soldaten.

„Het gaat om een fundamentele vraag, namelijk: voor wie is de herdenking bedoeld en voor wie niet?”, zegt Barnouw. „Over deze vragen moeten we het eens worden, maar de dodenherdenking zelf is daar niet het juiste platform voor.” Barnouw vindt daarom dat het Comité deze discussie meteen na de dodenherdenking moet aangaan. „Anders staan ze volgend jaar voor hetzelfde probleem.”

De reden voor de commotie is volgens Barnouw het feit dat het begrip slachtoffer steeds breder wordt geïnterpreteerd. „In het begin werden vooral de verzetsstrijders van de Tweede Wereldoorlog herdacht, later kwamen daar ook soldaten bij die bij andere missies zijn gesneuveld en nu speelt dus de discussie over de Duitse soldaten.” Deze uitbreiding van de herdenking leidt volgens Barnouw tot problemen.

Hoewel het aantal mensen dat de Tweede Wereldoorlog zelf heeft meegemaakt ieder jaar kleiner wordt, vermindert dat de emoties rond de Tweede Wereldoorlog niet. Het tegenovergestelde is het geval. „In de praktijk zie ik vaak dat kinderen en kleinkinderen emotioneler zijn dan de betrokkenen zelf”, constateert Barnouw.

„Ik zeg, ga terug naar de basis en herdenk de burgerslachtoffers en de verzetsstrijders, want er zullen altijd nieuwe groepen bijkomen die willen worden herdacht. Maar dat is niet aan mij om te bepalen. Belangrijk is dat het Nationaal Comité daar zelf een duidelijke mening over heeft en die ook helder communiceert”, meent Barnouw.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer