Ds. L. van Nieuwpoort vijftig jaar predikant
AMERSFOORT – Ook al is hij de tachtig gepasseerd, hij is nog bijna elke dag bezig met theologische studie. Maandag was de hervormde ds. L. van Nieuwpoort vijftig jaar predikant. „Ik heb het geloof behouden. God heeft me vastgehouden.”
Leendert van Nieuwpoort werd in 1929 in Gouda geboren. Zijn vader had een bouwmaterialenhandel annex betoncentrale. Leendert ging na de hbs economie studeren aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, om zijn vader in het bedrijf te kunnen bijstaan.
Het liep anders. Na vier jaar studie liet de Heere hem op een zolderkamer aan de Prinsengracht in Amsterdam zien welke weg hij zou gaan: predikant worden. „Ik kon niet anders”, zegt hij in het appartement in Amersfoort waar hij alleen woont sinds het overlijden van zijn vrouw, drie jaar geleden.
Na zijn theologiestudie in Utrecht werd hij –vijftig jaar geleden– in Uddel bevestigd door zijn geestelijke vader, ds. G. Boer. Hij deed intrede met een tekst uit Lukas 24: „Toen opende Hij hun verstand, opdat zij de Schriften verstonden (…)”.
Ds. Van Nieuwpoort: „Het verstaan van de Schrift staat centraal in mijn leven. Het betekent dat je klopt op de tekst, op de voordeur en op de achterdeur en er wordt niet opengedaan. Het moment van verstaan is als de deur van binnenuit opengaat.”
Vele jaren begon hij elke week op dinsdagmorgen met het zoeken van een geschikte Bijbeltekst voor de preek van de komende zondag. Daarna las hij de tekst in het Hebreeuws of het Grieks. Vervolgens keek hij er elke dag naar en schreef hij dingen op die hem invielen. Daarna las hij commentaren over de tekst.
Op vrijdag begon hij aan de uitwerking van de preek, maar het was vaak zaterdag voor hij die voltooide. Soms kreeg hij het maken van de preek niet voor elkaar. Dan stapte hij op de fiets en bezocht hij godvrezenden in de gemeente, waar hij openhartig vertelde dat het niet lukte. Na een praatje en soms een goed advies zette hij zich weer aan de voorbereiding.
Zondag hoopt hij weer in Uddel te preken, en wel over de tekst uit 1 Korinthe 1:25: „Want het dwaze Gods is wijzer dan de mensen; en het zwakke Gods is sterker dan de mensen.”
„Deze tekst gaat over het kruis”, zegt hij beslist. „De Gekruisigde is het dwaze en het zwakke Gods. Vooral na het overlijden van mijn vrouw, drie jaar geleden, heb ik een voorliefde voor preken over het kruis. Na haar dood bezocht ik een plaats in de Zwitserse bergen waar ze tijdens vakanties graag was. Opeens zag ik in de bergen een kruis staan. Dat overweldigde me. Zolang ik adem heb, hoop ik wat over de Gekruisigde te kunnen zeggen.”
Een tweede reden dat hij over deze tekst preekt, is dat de tekst een goed contrast vormt tussen wat in deze tijd van waarde lijkt te zijn –kracht en wijsheid– en wat werkelijk van waarde is: de Gekruisigde, het dwaze en het zwakke van God.
Er is een derde reden om over deze tekst te preken: zijn voorliefde voor de zwakken in de samenleving. Die heeft te maken met een periode in zijn leven toen zijn levenspad een andere kant opging dan hij had gedacht. Na Uddel diende hij de gemeenten Sliedrecht (1966), Nunspeet (1970) en Huizen (1975).
Toen vroeg Philadelphia, een stichting voor andersbegaafden, hem om pastor te worden. Ds. Van Nieuwpoort was al bezig met de bedankbrief toen zijn vicaris hem vroeg of hij niet, net zoals de priester en de leviet uit de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan, om de gewonde heen liep.
Die nacht sliep hij niet en de daaropvolgende maandag nam hij de roeping aan. „Ik heb er nooit spijt van gehad”, zegt hij. „Verstandelijk gehandicapten doen zich niet mooier voor dan ze zijn, al moest ik met preken wel aan hen wennen. De preken waren vaak dialogen die heel anders verliepen dan ik in gedachten had. Na een preek op Pasen kwam een meisje naar me toe. Ze straalde van blijdschap. „Dominee, ik ben zo blij dat de Heere Jezus is opgestaan”, zei ze. „Ik heb verstandelijk gehandicapten op hun sterfbed begeleid van wie de gezichten straalden. Dat is toch bijzonder?”
Van 1987 tot zijn emeritering in 1992 was ds. Van Nieuwpoort ziekenhuispastor in het Ikazia Ziekenhuis in Rotterdam. Toen kwam hij in Amersfoort terecht, waar hij pastor werd in verzorgingstehuis Nijenstede.
Hij doet er nu vrijwilligerswerk. Verder assisteert hij in de Joriskerkgemeente en studeert hij veel, theologie of psychologie, soms samen met zijn zoon dr. Ad van Nieuwpoort, met wie hij gemeen heeft „dat de kerk terug moet naar de Schriften. Het gaat erom wat de Schrift zegt, en niet wat wij ervan maken.”
Digibron
Lees meer in ons archiefsysteem Digibron over ds. L. van Nieuwpoort.
Zwakzinnige hoort er in gemeente bij (Reformatorisch Dagblad, 5 oktober 1983).
Van praatpaal tot Wegwijzer, ds. L. van Nieuwpoort (72) na veertig ambtsjaren nog steeds actief. Interview n.a.v. zijn 40-jarig ambtsjubileum (Reformatorisch Dagblad, 23 april 2002).
Ds. L. van Nieuwpoort koninklijk onderscheiden (De Waarheidsvriend, 2 mei 2002).
Afscheid- nog eens afscheid (door J. Maasland) –Uit een interview uit dat Koos van Noppen had met ds. L. van Nieuwpoort over het overlijden van zijn vrouw (De Waarheidsvriend, 30 december 2009).