Dat blijkt uit de nieuwste kwartaalcijfers die de Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM) donderdagmorgen bekendmaakte.

De vereniging had voor 2012 een daling van 5 procent voorspeld, maar de cijfers van dit eerste kwartaal laten een duidelijk negatiever beeld zien. Nu scoort het winterkwartaal traditioneel lager dan het najaarskwartaal, maar deze daling van 15,6 procent is wel fors lager dan het seizoensgemiddelde van 9,3 procent. De NVM verwacht dat de scherpe daling in het tweede kwartaal verder doorzet.

De prijs van een woning daalde ten opzichte van vorig kwartaal 2,8 procent. Ten opzichte van heel 2011 zakte de prijs 5,8 procent.

In totaal zijn dit kwartaal 24.500 woningen verkocht. De woningprijs daalde het sterkst binnen een kwartaal sinds het eerste kwartaal van 2009. Gemiddeld kostte een woning de afgelopen drie maanden 214.000 euro.

In het eerste kwartaal van 2009, het dieptepunt van de woningmarkt tot nu toe, was dat nog 219.000. Een appartement kostte 163.000 euro, een vrijstaande woning 353.000 euro.

Vooral de markt voor goedkopere woningen –de appartementen en de tussenwoningen– kreeg het flink te verduren. Het aantal verkopen daalde sterk ten opzichte van een jaar geleden. Het aantal verkochte appartementen nam af met 15,5 procent, het aantal tussenwoningen met 15,6 procent. Dit is volgens de NVM mede het gevolg van de aangescherpte financieringsvoorwaarden voor starters.

De verkoop van hoek- en twee-onder-een-kapwoningen daalde minder sterk: met respectievelijk 9,5 en 11,8 procent. In het duurste segment daalden de prijzen wel weer harder. Een vrijstaande woning zakte 3,5 procent. Een appartement daalde ‘slechts’ 2,1 procent in prijs.

Door de malaise staan huizen langer te koop. In vergelijking met vorig jaar is de verkooptijd met 17,9 procent opgelopen naar 159 dagen. Het appartement was jarenlang het best verkopende woningtype, maar sinds enkele kwartalen gaat die eer naar de tussenwoning, die gemiddeld na 137 dagen van de hand gaat.

Opnieuw is het verder afgezwakte consumentenvertrouwen de grote veroorzaker van het negatieve beeld dat de jongste NVM-cijfers laten zien, naast de economische stagnatie en de voorgenomen bezuinigingen van het kabinet. De Nederlander wordt onzekerder en stelt het kopen van een huis uit. „In Duitsland staan de zaken er heel anders voor”, zegt NVM-voorzitter Ger Hukker. „Daar is weinig onrust over de pensioenen en is de woningmarkt heel anders georganiseerd. Mensen moeten bij de koop meer eigen geld inbrengen en de vrije huursector is groter. De woningmarkt is daar stabieler.”

Een lichtpuntje is volgens de NVM dat het aanbod aan te koop staande woningen lijkt te stabiliseren, onder meer door een groeiend aantal intrekkingen. Afgelopen kwartaal werden 14.988 huizen van de koopwoningmarkt teruggetrokken. „Dat duidt op nieuw realisme in de markt”, aldus Hukker.

Verkopers die hun vraagprijs niet willen verlagen, hebben niets op de markt te zoeken, aldus de NVM-voorzitter, en deze categorie trekt zich nu ook daadwerkelijk van de markt terug. De NVM signaleert dat steeds meer verkopers bereid zijn hun vraagprijs aan te passen.