Ds. Van Benthem (CGK): Kuitert bracht mij bij Brakel

„Ik had iemand beloofd eens in de Bijbel te gaan lezen”, vertelt de christelijke gereformeerde emeritus predikant (69) in zijn woning in Genemuiden. „Eigenlijk had ik daar een beetje spijt van, maar – beloofd was beloofd. Ik begon in Genesis, en zo verder. Toen is er iets heel wonderlijks gebeurd. Ik wist: wat ik hier las, was de waarheid. De Bijbel heeft zichzelf waargemaakt. De Heere kwam over.”

Willem van Benthem studeerde in die jaren bosbouw in Wageningen. „Daardoor kwam ik veel in Zweden en Noorwegen. En de natuur daar vind ik nóg prachtig, onvergelijkelijk mooi. We verblijven nog vaak in Noorwegen, hebben daar een caravan.”

Half jaren zestig sloot hij zich aan bij de gereformeerde kerk in Santpoort. „Ik wist niets van het kerkelijk leven.” Geleidelijk aan werd hem duidelijk dat hij predikant moest worden.

„Dat betekende: naar de Vrije Universiteit in Amsterdam. Maar wat ik daar aantrof, schokte me geweldig. Het was de tijd van de hoogleraren H. M. Kuitert, Tj. Baarda en C. Augustijn. Ik kreeg te horen dat de Bijbel een sprookjesboek was. Zo dacht ik erover toen ik atheïst was!”

Van Benthem werd „verontrust gereformeerd. In mijn studententijd ging ik ook regelmatig naar de christelijke gereformeerde kerk aan het Stadionplein in Amsterdam, waar ds. L. Floor sr. nogal eens voorging.”

Overigens was het Kuitert die hem tot het lezen van ”Vader Brakel” aanzette. „Bij mij werkte het zo dat als Kuitert ergens op af ging geven, ik daar juist benieuwd naar werd. Op een keer was dat Brakel. Hij is mijn liefste oudvader geworden.”

U moet ook de latere zendeling Bram Krol hebben gekend, die in die tijd eveneens –bezwaard– de opleiding aan de VU volgde.

„Zeker. Hij was een studievriend van mij. Ik herinner me nog heel goed dat hij, uit protest tegen de vrijzinnigheid aan de universiteit, in pyjama afstudeerde.”

Op 26 maart 1972, vorige week veertig jaar geleden, deed kandidaat Van Benthem intrede in de gereformeerde kerk in het Drentse Nieuwlande. „Een ouderwets kuyperiaanse gemeente.” Hij zou er bijna vijf jaar staan. Toen riep Genemuiden, waar hij op 23 januari 1977 intrede deed.

In die periode bereikten de spanningen in de Gereformeerde Kerken een climax, zo blijkt wel uit de kerkelijke pers van toen. In 1981 brak –ook– ds. Van Benthem met een deel van zijn gemeente met het kerkverband, en sloot hij zich aan bij de Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK).

Wat was voor u het breekpunt?

„In 1980 aanvaardde de gereformeerde synode het rapport ”God met ons”, over het Schriftgezag. Daarmee ging de wissel definitief om.”

Hoe kijkt u zo veel jaren later terug op toen?

„Heel gemengd. Aan de ene kant ben ik nog altijd blij dat de Heere me uit de Gereformeerde Kerken heeft geleid. Anderzijds was je voortdurend aan het strijden. Voor je geestelijk leven was dat echt niet altijd vruchtbaar.

Waar ik wel positief op terugkijk, zijn de jaren dat ik doceerde aan de Reformatorische Leergangen in Zwolle, van 1972 tot 1986. Daaraan was ook iemand als dr. M. J. Arntzen verbonden. We wilden tegenwicht bieden aan de VU. ”

Ds. J. H. Velema heeft de CGK ooit getypeerd als een kerkverband „tussen de vuren” – van Gereformeerde Kerken en Gereformeerde Gemeenten. Hoe kijkt u daartegen aan?

„Ik zie ook in de CGK ontwikkelingen die me zorgen baren, die me doen denken aan die in de Gereformeerde Kerken destijds. Maar er is nog wel meer kracht om de dwalingen te weerstaan. Ik voel me in dat opzicht helemaal thuis bij Bewaar het Pand. Overigens kerk ik als ik niet hoef te preken ook wel eens in de hersteld hervormde gemeente hier, of de gereformeerde gemeente.”

In 1993 ging ds. Van Benthem met vervroegd emeritaat. „Een van de redenen daarvoor was een zware depressie. Het ging echt niet meer, ook geestelijk niet. Voor mijzelf was ik de meest onbekeerde dominee die er in Nederland rondliep. Maar de Heere heeft ook toen genadig naar mij omgezien. Als ik terugzie, valt er alleen in genade te roemen.”

Zag hij vrucht op zijn prediking? „Ik denk dat ik dat toch wel mag zeggen, ja. Ik heb er toch enige hoop op dat er straks bij die grote schare zullen staan voor wie de Heere mij heeft willen gebruiken. Als een onnutte dienstknecht.”

Digibron

Lees meer in het archiefsysteem Digibron over ds. Van Benthem. Hieronder een aantal links.

Ds. W. van Benthem 25 jaar predikant (Reformatorisch Dagblad, 1997 ).

In Genemuiden vijftigste afdeling NPV opgericht (Reformatorisch Dagblad, 1986 ).

Nieuw kerkgebouw voor chr. geref. Genemuiden (Reformatorisch Dagblad, 1985 ).

Eerste paal bouw Chr. Geref. kerk in Genemuiden (Reformatorisch Dagblad, 1985 ).

Genemuider geref. zoeken aansluiting bij Chr.Ger. Kerken (Reformatorisch Dagblad, 1981 ).

Deel Geref. Genemuiden dolerend (Reformatorisch Dagblad, 1981 ).

Noodgemeenten breken band met Gereformeerde Kerken (Reformatorisch Dagblad, 1979 ).

Predikanten komen en gaan (Reformatorisch Dagblad, 1976 en 1977 ).

Ds. Van Benthem treedt niet uit (Reformatorisch Dagblad, 1975 ).

Bewogen vergadering van „Schrift en Getuigenis” (Reformatorisch Dagblad, 1975 ).

Blijf strijden voor de handhaving belijdenis (Reformatorisch Dagblad, 1973 ).

Verontrusten nog in Geref. Kerken (Reformatorisch Dagblad, 1973 ).

Geladen discussies in de gereformeerde bladen (Reformatorisch Dagblad, 1973 ).

Enthousiaste geluiden over „Pastorale Leergangen’’ (Reformatorisch Dagblad, 1972 ).

Ds. Van Benthem (CGK): Kuitert bracht mij bij Brakel

Kerk & religie

RD.nl in uw mailbox?