De emeritus hoogleraar vanwege de Gereformeerde Bond binnen de Protestantse Kerk in Nederland sprak zaterdag voor zo’n tachtig mensen in het Betuwse Lienden over het gebed. Dat deed hij tijdens een bijeenkomst van de interkerkelijke studievereniging Koinonia. Deze vereniging, die vorig jaar haar 25-jarig bestaan vierde, belegt maandelijkse bijeenkomsten in het Betuwse Lienden over uiteenlopende theologische en maatschappelijke vraagstukken.

Prof. De Reuver zette in met de opmerking dat er geen actueler thema is dan het gebed. „Bidden heeft de hoogste prioriteit. We zijn radicaal aangewezen op Gods bijstand. Zonder Hem kunnen we niets doen. De Heere werkt uit genade, op het gebed. Wie niet wil bidden gedraagt zich even dwaas als iemand die in de woestijn een bron dichtgooit en aan de verdorring is overgeleverd.”

Toch staat het gebed onder grote druk, zo constateerde hij. „We leven in een gebedsloze cultuur. Bidden is er voor het gros van de mensen in ons land niet meer bij.”

Regime

Als eerste oorzaak daarvan noemde hij het regime van de zogenaamde wetenschappelijkheid die de werkelijkheid reduceert tot wat telbaar en aantoonbaar is. Daarnaast wees hij op het wereldbeeld van de afwezigheid van God dat de moderne communicatiemiddelen voortdurend voor ogen schilderen.

Hij noemde ook de demonie van oorlog en van terreur, die de geschiedenis maakten tot een wirwar van raadsels, waardoor het voor veel mensen onmogelijk werd God te ontdekken. Ten slotte verwees hij naar de „vaart” van het bestaan. „De westerse mens heeft wel een horloge maar geen tijd. De dingen moeten snel gebeuren en bidden betekent tijdverlies.”

Hij gaf aan dat de westerse mens daarmee het paard achter de wagen spant. „Alle tijd is verloren tijd als het gebed ontbreekt.”

Tijdgeest

De predikant, die tegenwoordig in Serooskerke kerkelijk werk verricht, wees erop dat de tijdgeest ook de gereformeerde gezindte binnendringt. „De godloosheid die de gebedsloosheid in haar kielzog meesleurt, is een aanval van de duivel. De geest uit de afgrond houdt niet halt bij onze huizen, onze traditie, onze ernst en ons hart, maar alleen voor het bloed van Christus en voor het hart dat biddend schuilt achter Hem.”

Het gaat bij het gebed om de overgave aan God, een zich toevertrouwen aan Gods beloften. „De eenswillendheid met God is een weg tegen vlees en bloed. Gebedsovergave is een wonder, een gave van hogerhand. Het initiatief ligt bij God. Hij heropent het gesprek. Aan elke gebedsweg gaat het wonder van Gods genade vooraf. Bidden is een appel doen op God beloften.”

De spreker meende dat het bezwaar van mensen die zeggen te onwaardig te zijn om te bidden, kan voortkomen uit trots. „Vinden zij het beneden hun waardigheid om een bedelende hand op te houden? Bidden is fnuikend voor het gevoel van eigenwaarde, want een mens heeft niets in te brengen. Bidden is een bewijs van onvermogen. Mensen hoeven niets mee te brengen in het gebed. Wie werkelijk bidt, is tot niets in staat en vlucht daarom tot God.”

Bidden kan veel strijd opleveren, zei de predikant, die wees op de twijfel over de verhoring. Hij zei dat ook in de psalmen herhaaldelijk wordt gesproken over God Die zich verbergt. Onverhoorde gebeden kunnen nuttig zijn, aldus prof. De Reuver, die stelde dat er ten diepste geen onverhoorde gebeden zijn.

Prof. De Reuver: „God laat ons maar niet praten. Hij hoort ons noodgeschrei en doet er wat aan. Hij doet wel wat Hij het beste vindt. Paulus vroeg om van de doorn in zijn vlees verlost te worden. Mijn genade is u genoeg, zei God. Paulus’ incasseringsvermogen werd vernieuwd. Hij geloofde aan genade genoeg te hebben. De Heere gaf hem niet minder maar meer.”