China blijft Noord-Koreanen uitzetten
APELDOORN – Opnieuw is er ophef over Chinese deportaties van Noord-Koreaanse vluchtelingen naar hun vaderland. Niets lijkt de Chinezen daarvan te kunnen weerhouden. Of toch wel? Voor breed gedragen en aanhoudend internationaal protest lijken ze wel gevoelig.
Standrechtelijke executie van de daders en hun familie. Dat zou het bevel zijn geweest van de kersverse dictator van Noord-Korea Kim Jong Un tegen onderdanen die het wagen om tijdens de honderd dagen durende rouwperiode voor zijn in december overleden vader Kim Jong Il naar China te vluchten.
Kim Jong Un liet het niet bij bevelen op papier, maar liet de controles langs de grens met China verscherpen en versterkte de teams die jacht maken op ondergedoken vluchtelingen.
En dat alles met resultaat. Volgens de Zuid-Koreaanse krant Chosun Ilbo worden er momenteel zo’n 220 Noord-Koreaanse vluchtelingen vastgehouden in de tien Chinese detentiecentra langs de grens. Volgens sommige mensenrechtenorganisaties betreft het 300 tot 400 personen. Voor hen dreigt terugzending naar hun vaderland.
Van teruggestuurde vluchtelingen is bekend wat hun wacht. Vooral als ze hebben geprobeerd om via China naar Zuid-Korea te vluchten –vorig jaar lukte dat ruim 2700 van hen– of ze hulp hebben gezocht bij christelijke organisaties of kerken in het grensgebied wachten hun zware straffen, zelfs de doodstraf kan dan worden opgelegd. Zo niet, dan is jarenlange opsluiting in de Noord-Koreaanse goelag (de beruchte werkkampen) zeer waarschijnlijk.
Het lijkt China niet te deren. Peking stuurt volgens schattingen jaarlijks zo’n 5000 Noord-Koreanen terug de grens over, en daarmee voldoet het aan een verdrag dat het land met de autoriteiten in het buurland heeft gesloten. Volgens de Chinezen zijn de vluchtelingen ook geen „echte” vluchtelingen, omdat ze slechts uit zijn op „economisch gewin.” Daar kunnen de naar schatting 50.000 tot 100.000 Noord-Koreanen die nu nog in China rondzwerven het mee doen.
Hoelang zal China, hoelang mág China nog doorgaan met dit onmenselijke gedrag? Als het aan een groep Zuid-Koreaanse burgers ligt: niet lang meer. Zo was de hoofdstad Seoul de afgelopen weken het toneel van heftige betogingen voor de deuren van de Chinese ambassade. De betogers hebben zich georganiseerd in een groep met de naam SaveMyFriend (via deze naam zijn ook adhesie tweets door te geven, waartoe de groep iedereen wereldwijd oproept).
Belangrijk is ook dat Zuid-Korea de kwestie maandag heeft aangekaart bij VN-Raad voor de Mensenrechten in Genève, ondanks waarschuwingen van China. Zo liet Peking Seoul vooraf weten dat het niet moet wagen om het probleem van de vluchtelingen tot een internationale kwestie te maken.
Kennelijk zijn de Chinezen wel degelijk gevoelig voor al te brede aandacht voor deze zaak.
Als dat zo is, rest slechts het wachten op het moment dat de kwestie brede en aanhoudende aandacht krijgt van burgers, organisaties, kerken en regeringen wereldwijd.