Ethicus: Buitenwereld speelt nauwelijks rol bij behandeling Friso
ROTTERDAM (ANP) – Als de familie van prins Friso op enig moment een beslissing moet nemen over zijn verdere behandeling, is dat voor hen niet moeilijker of makkelijker dan voor elke andere familie die met een geliefde naaste in coma te maken heeft. Bij dergelijke besluiten spelen persoonlijke normen, waarden en geloofsovertuiging een rol. Wat de buitenwereld ervan vindt, is op dat moment volkomen onbelangrijk.
Dat denkt filosoof en medisch ethicus Erwin Kompanje van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam. Kompanje was onder andere zeer nauw betrokken bij het totstandkomen van de richtlijn afzien en staken van behandeling van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care (NVIC) en is lid van de commissie ethiek van die vereniging.
„Of je nu koningin of prinses bent of een gewone mevrouw, dat maakt niet uit. Het verdriet blijft hetzelfde”, meent Kompanje. Hij denkt dat alle media-aandacht in de afgelopen week ook vrijwel volkomen langs de familie heen is gegaan. „Het leven speelt zich af rond dat bed en de buitenwereld is ver weg.”
Kompanje denkt niet dat de mening van publiek of politiek een grote rol zal spelen als de familie over een poos eventueel zou moeten beslissen of de prins in leven wordt gehouden. „Geloof en levensovertuiging speelt daarbij een belangrijke rol en eventueel een wilsbeschikking van de patiënt. Niet wat op dat moment onbelangrijke anderen vinden. Dat de hele wereld meekijkt, doet niet ter zake. Een familie is helemaal naar binnen gericht op zo’n moment, is mijn ervaring.”
Prinses Mabel heeft als echtgenote van Friso uiteraard de zwaarste stem als er een besluit moet worden genomen. In een brief die tijdens hun huwelijk in 2004 in de kerk werd geciteerd, schreef Mabel dat „God, het geloof en de waarden waar zij voor staan” grote invloed hebben op haar leven. „Het vertrouwen in God zit bij mij zo diep dat dit geloof telkens toch weer wint van alle tegenslagen en teleurstellingen.” Haar geloof zou dus een rol kunnen spelen. Prins Friso is protestant opgevoed en gelovig.
„Het moment kan komen dat je je moet afvragen of een verandering in de toestand wel een verbetering is. Soms zijn de handicaps die overblijven, erger dan de dood”, zegt de ethicus. „Er zal wel iets dergelijks bekend worden gemaakt als er complicaties zijn opgetreden die zich niet met leven verhouden. En het zal ook wel schelen dat Nederland een stuk liberaler is geworden op dit gebied. Het ligt tegenwoordig echt makkelijker dan een jaar of 20 geleden.”
Kompanje hoopt dat er in de komende weken een eigen, rustige plek voor prins Friso wordt gevonden. „Ik denk niet dat het een gewoon verpleeghuis of een revalidatiecentrum wordt. Want het was beschamend zoals er vorige week onzinnige medische informatie naar buiten kwam. De patiënt merkt het niet, maar zijn familie heeft net als ieder ander recht op en behoefte aan rust en privacy in deze toestand.”