Economen sceptisch over Griekenland
BRUSSEL – Economen zijn sceptisch over het tweede reddingspakket voor Griekenland, waarover de ministers van Financiën van de zeventien eurolanden dinsdagochtend vroeg een akkoord bereikten. Zij denken dat de struikelblokken voor de Griekse economie nog lang niet zijn verdwenen.
„Het acute probleem is opgelost, een faillissement van Griekenland is gelukkig afgewend”, constateert de Tilburgse hoogleraar economie en adviseur van het Europees Parlement Sylvester Eijffinger. „Maar de weg is nog lang en er zijn geen garanties voor de toekomst. De Grieken moeten aan de eisen van Europa blijven voldoen om alle noodleningen uitgekeerd te krijgen.”
De eurolanden beloofden 130 miljard euro, in combinatie met een forse afschrijving door banken en andere investeerders op hun vorderingen. In totaal wordt ze gevraagd driekwart van hun claims te laten vallen. Daarnaast leveren centrale banken een bijdrage door af te zien van eventuele winsten op hun Griekse obligaties.
De maatregelen moeten de schuld van Griekenland in 2020 terugbrengen tot een niveau van iets meer dan 120 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Dat percentage zegt Eijffinger echter weinig. „Het gaat om economische groei, daarvoor moeten alle problemen in de Griekse economie worden aangepakt. Met economische groei hoeft zelfs een schuldenlast van 130 procent geen probleem te zijn.”
Volgens econoom Carsten Brzeski van ING is Griekse groei voorlopig een illusie. „De terugkeer van economische groei in Griekenland is vooral wishful thinking. Toenemende bezuinigingen, sociale onrust en Europees ongeduld kunnen er nog altijd voor zorgen dat het land ontspoort.”
EU-diplomaten bevestigden dinsdag tegenover persbureau Reuters dat de Griekse economie er de komende twee jaar niet op vooruitgaat. „We voorzien een terugkeer van de groei in 2014”, aldus een van de anonieme ambtenaren. „We verwachten een krimp van 4,5 procent dit jaar en een stagnatie van de economie in 2013. Daarmee komt de krimp over een periode van vier jaar gemeten op 17 procent.”
De opluchting over de redding van Griekenland zal dan ook snel verdwijnen, denkt Brzeski. „Deze marathon zit nog vol onzekerheden en struikelblokken. Parlementen en private investeerders moeten nog instemmen met hun bijdrage en vervolgens komt elk kwartaal het spektakelstuk over de vraag of Griekenland zich aan de afspraken houdt weer terug.”
Volgens Eijffinger is die aanhoudende controle echter de enige manier om de reddingsoperatie te laten slagen. „Het grootste probleem is de betrouwbaarheid van Griekse politici, met uitzondering van premier Papademos. De uitkering van de toegezegde bedragen moet daarom gefaseerd gebeuren en worden gekoppeld aan permanent toezicht.”
Het nieuwe steunpakket werd dinsdag ook op de beursvloeren met scepsis ontvangen. Analisten en economen benadrukten dat het noodlijdende land vooral tijd heeft gewonnen en dat de problemen nog verre van opgelost zijn. Winstnemingen, nadat de aandelenbeurzen maandag de hoogste standen in bijna zeven maanden bereikten, zetten de handel verder onder druk.
„Er wordt wat winst genomen en dat is niet zo verbazingwekkend gezien de forse klim van de beurzen. Er zitten nog wel wat haken en ogen aan de deal met Griekenland, maar het akkoord bevat verder weinig verrassingen. De vraag blijft of het genoeg is om Griekenland weer op de rit te krijgen, maar er is in ieder geval weer wat tijd gewonnen”, verklaarde analist Jos Versteeg van zakenbank Theodoor Gilissen.
Bank en verzekeraar ING was met een min van 2 procent een van de sterkste dalers in de AEX. Het concern had eind 2011 in totaal 300 miljoen euro aan Griekse schulden in de boeken staan, na een afschrijving van bijna 1 miljard euro. ING kon dinsdag nog niet aangeven wat de gevolgen van de nieuwe steun aan Griekenland zijn.