”Gelderse dominee probeert katholieke zielen te winnen in Horst”, kopte het Dagblad voor Noord-Limburg in 1986. Die predikant was ds. D. J. Budding, op wiens initiatief een jaar eerder een eerste evangelisatieavond was gehouden.

De kerkdiensten die in 1987 beginnen onder de vlag van Stichting Evangelisatie Limburg hebben aanvankelijk plaats in ’t Gasthoês, een voormalig nonnenziekenhuis. De eerste dienst in het huidige kerkgebouw Rehoboth wordt in 1989 gehouden. Een jaar later verbindt evangelist J. A. J. Bals zich aan de post.

Inmiddels werkt hij meer dan tien jaar in Horst, samen met zijn vrouw. Bals is afkomstig uit een rooms-katholiek gezin en kan de rooms-katholieke naasten dus ’van binnenuit’ begrijpen. Naast de zondagse diensten zijn er doordeweeks koffieochtenden voor alleenstaanden en ouderen. Ook zijn er bijbelcontactavonden met gemeenteleden en rooms-katholieke gasten.

Bij de pastorie is een bijbelwinkel. In de Limburgse evangelisatiegemeente worden op zondag normaal gesproken twee diensten gehouden, om 10.00 uur en 14.30 uur. De vaste kerkgangers komen uit een uitgestrekt voedingsgebied: van Maasbracht, achter Roermond, tot Boxmeer toe.

Horst is bekend vanwege champignonteelt en paddenstoelenonderzoek. Op het Horster Erf staan de beelden van Peelkabouter Wijsneus en de Peelfiguren, te herkennen aan het eekhoorntjesbrood, de ridderzwam, de Hanekam en de Zwamvis. Rond Horst liggen verschillende vakantieparken. „’s Morgens komen er wel eens mensen met een Liedboek naar binnen, maar die zie je ’s middags niet meer terug”, zegt koster F. van Baardewijk, die in Venlo woont. „In de zomer zijn het vooral christelijke gereformeerden, bonders, gekrookte rieters en gergemmers die naar de diensten komen. En zo’n vijf schippersgezinnen die op de Maas varen, behoren zo’n beetje tot de vaste kern.”

Op twee zondagen in het hoofdseizoen, 27 juli en 3 augustus, zijn er drie diensten: om 9.00, 11.00 en 18.30 uur. De evangelisatiepost geeft het gelijknamige blad Rehoboth uit, met een agenda van de preekbeurten, een meditatie, nieuws en kerkhistorie. In de zomermaanden preken in Horst onder anderen ds. J. van Dijk, kand. M. Aleman, ds. M. A. Kuijt, ds. P. van der Kraan en ds. L. H. Oosten.

De kostersvrouw vangt de gastpredikers op met een kop koffie. Tussen de diensten gaan de predikanten met een gastgezin naar huis. Aan bevindelijk gereformeerde prediking is in de wijde omgeving van Horst niets te vinden, zodat reformatorische vakantiegangers in groten getale naar de post komen. Wel zijn er in Venlo een gereformeerd vrijgemaakte gemeente (100 leden), een bijbelgemeente van baptisten (100 leden) en een SoW-gemeente (1500 leden). Verder kent ook het nabijgelegen Venray een SoW-gemeente. Voor het bedienen van de sacramenten is de evangelisatiepost van Horst op deze laatstgenoemde gemeente aangewezen.

„De mensen die hier op vakantie zijn, kunnen de diensten in het RD vinden”, zegt Van Baardewijk. „In ons kerkgebouw, ooit in gebruik als makelaarskantoor, kunnen 200 mensen. Soms gaan we daar nog overheen. Als het echt helemaal vol is, laat ik het orgel stoppen en vraag ik via de microfoon of de kinderen tussen acht en twaalf jaar op de grond willen gaan zitten. Zo moet de kerkenraad een enkele keer over de kinderen heenstappen.”

Van Baardewijk kwam zes jaar geleden via een evangelisatiefolder met de post in aanraking. Hij was toen koster bij de gereformeerd vrijgemaakten in Venlo. Maar hij herkende zich steeds minder in de liturgische vernieuwingen. Van Baardewijk ging over naar de hervormde evangelisatie en werd daar al gauw gevraagd koster te worden.

„Een paar jaar geleden, ik geloof in 2000, zijn we twee keer uitgeweken naar de kerk van de roomsen”, zegt Van Baardewijk, „dat kon toen echt niet anders. Best een aparte ervaring, met al die beelden enzo. Mooi vond ik dat onze psalmen door een rooms-katholieke kerk klonken. De dominee preekte over het vissen vangen, hij stond daar voor het altaar met zijn armen te zwaaien, de roomse koster wist niet wat hij zag. Dat was hij natuurlijk niet zo gewend.”

„Wou je de kaarsen nog laten branden?” vroeg de rooms-katholieke koster vooraf aan Van Baardewijk. Deze zei dat een lessenaar en stoelen voldoende waren, omdat de mensen allemaal gewoon gaan zitten. „Wel hadden we vooraf met de dominees afgesproken dat ze niet moesten preken tegen de roomse leer. Anders zou de koster misschien later zeggen: Je komt er niet meer in.”

De zaterdag ervoor was Van Baardewijk met z’n zoon alvast op het orgel wezen oefenen. „Er hing toen een róók in de kerk, vanaf de galerij zag je dat de banken met een wolk waren bedekt. Er was een begrafenis geweest en dan lopen ze met zo’n wierookpot boven de kist te slingeren. Vandaar die wolk. Die is morgen toch wel weg hè? vroeg ik de koster. Ja hoor, stelde hij me gerust. Naderhand hoorde ik nog van mensen die niet geweest waren, omdat ze niet naar een rooms-katholieke kerk wilden.”

De Stichting Evangelisatie Limburg streeft al enige jaren naar een geordend kerkelijk leven in Horst, met ambten en bediening van de sacramenten. Voor de bediening van de sacramenten moeten nu elke keer een predikant en ouderling overkomen, en is aparte toestemming van de SoW-gemeente van Venray nodig. „We zouden graag een ambtelijk gestructureerde gemeente zijn”, zegt Van Baardewijk. „Het moderamen van de synode heeft zich bereid verklaard opnieuw te bemiddelen.”

Serie over kerken die in de zomermaanden veel toeristen verwelkomen. Volgende week donderdag: de gereformeerde gemeente van Aagtekerke.