De kou –het kan deze week wel eens 10 graden gaan vriezen– wakkert bij velen het schaatsvirus aan. Schaatsenfabrieken draaien op volle toeren. Producent Viking in Almere verwacht dat de vraag naar schaatsen deze week explosief zal toenemen.

„Het is nu nog geen gekkenhuis, maar dat gaat naar verwachting morgen of donderdag veranderen. Het publiek wacht nog even af totdat er ijs ligt, en dan wordt het pas echt een gekkenhuis”, aldus directeur Jaap Havekotte.

Ook bij de Friese schaatsen­fabriek Zandstra in Joure staat de telefoon niet stil. „De vraag is extreem toegenomen”, meldt een woordvoerder.

Zij die al schaatsen hebben, halen ze uit het vet. In Noord­laren, even ten zuiden van de stad Groningen, schaatsten gisteren de eersten in Nederland op natuurijs. Het dorp probeert dit jaar opnieuw de eerste marathon op natuurijs binnen te halen; die zou mogelijk morgen al verreden kunnen worden.

Afgelopen nacht is de baan gesproeid. Er ligt nu 1,5 centimeter ijs op een harde ondergrond. Volgens ijsvereniging De Hondsrug is dat dik genoeg. Concurrenten zijn traditiegetrouw de ijsbanen in Veenoord (Drenthe), Haaksbergen en Gramsbergen (beide in Overijssel).

Wie geen schaatsen heeft, zoekt ernaar op advertentiesites zoals marktplaats.nl. Daar nam de afgelopen week de vraag ernaar sterk toe. Zochten vorige week nog 16.277 mensen naar schaatsen, een week later lag dit aantal al op 174.450 mensen, meldde Marktplaats gisteren. Niet alleen nam het aantal zoekenden toe, ook werden er meer advertenties voor schaatsen geplaatst.

Gemaal

Op meerdere plaatsen wordt het ijs een handje geholpen. Het waterschap Friesland heeft het gemaal bij Stavoren uitgezet en de sluizen bij Harlingen, Dokkumer Nieuwe Zijlen en Zoutkamp gesloten. Daardoor komt het water in de Friese kanalen, vaarten en meren tot rust en kan het ijs aangroeien.

De poldergemalen blijven nog aan. De vorst in de nacht van zondag op maandag was te zwak om de bodem te bevriezen. Daarom komt er nog veel water omhoog. Door dit water nu weg te malen, voorkomt het waterschap dat de gemalen midden in de vorstperiode alsnog aan moeten.

Ook het waterschap Amstel, Gooi en Vecht heeft gemalen in het gebied stilgelegd. En vanaf vandaag geldt er een vaarverbod voor onder meer de Loosdrechtse Plassen. Ook op de Loenersloot, Waver, Ginkel, Gein en Grote Heicop mag niet gevaren worden.

De verkoop van strooizout is de laatste dagen toegenomen. Volgens Danny Campion, directeur van strooizout.nl, bestelden zondag particulieren en bedrijven ongeveer 200.000 kilo zout via zijn website.

Pech

Het weer leidt onherroepelijk ook tot overlast. De ANWB Wegenwacht noteerde gisteren al tussen de 1000 en de 2000 extra pechgevallen door de kou. Een zegsman geeft tips: „Check de accu en bewaar slotontdooier in huis in plaats van in de auto. Trek niet aan het portier als het is vastgevroren maar duw er met het achterwerk tegenaan. Hierdoor is de kans groter dat het ijs breekt.”

Ondanks de kou houdt het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) een collectief spreekuur voor hooikoortspatiënten. „Het is een direct gevolg van de zachte winter tot nu toe. Hoewel dat bizar klinkt op een winterse dag”, aldus een woordvoerder van het ziekenhuis.

De winterse kou die is voorspeld, doet niets af aan de vele pollen die de afgelopen tijd door het relatief warme weer in de lucht hebben gezeten. De afgelopen weken hebben zich veel mensen bij het UMCG gemeld met klachten.

„Begin januari stond de hazelaar in bloei. Veel patiënten hebben de pollen dus al binnen gekregen. Voor hen komt de vorst te laat.”

Bekijk ook de slideshow: In Noordlaren wordt al geschaatst.