Op veel gebieden werd tussen 1995 en 2010 vooruitgang geboekt, maar het ziet er niet naar uit dat het rendement net zo hard is gestegen als de kosten, stelt het SCP. De negatieve effecten van allerlei geplande bezuinigingen zouden volgens het adviesorgaan van de overheid daarom ook wel eens minder hard kunnen uitpakken dan veel mensen denken.

Dat de kosten sneller stijgen dan de baten, wil niet zeggen dat er geen successen zijn geboekt. Zo helderde de politie meer zaken op, verdwenen in ziekenhuizen de wachtlijsten nagenoeg en verbeterde de veiligheid voor patiënten aanzienlijk. Het risico om in een ziekenhuis om het leven te komen, daalde tussen 2003 en 2008 bijvoorbeeld met een kwart. Verpleging en verzorging buiten zorginstellingen werd relatief gezien steeds goedkoper: tegen de trend in daalden de relatieve kosten met 1 procent per jaar.

Kritiek

Politievakbond ACP heeft forse kritiek op de conclusies uit een SCP-rapport. Voorzitter Gerrit van de Kamp noemde dat op Radio 1 „veel te kort door de bocht.”

Volgens Van de Kamp ligt in het rapport te veel de nadruk op het oplossen van zaken. „En dat is echt niet het enige wat de politie bijdraagt aan veiligheid.” Van de Kamp wees erop dat wijkagenten goed werk doen, maar dan in de preventieve sfeer.

Successen

En de politie boekt successen met het terughalen van op een criminele manier verdiend geld. „Dat staat er helemaal niet in.”

De prijs die voor publieke diensten werd betaald, steeg in de onderzochte jaren telkens een paar procent meer dan de inflatie, terwijl de gemiddelde arbeidsproductiviteit daalde. Dat komt onder meer doordat het personeelsbestand fors groeide. In het basisonderwijs kwamen bijvoorbeeld meer mensen te werken. Klassen werden enigszins verkleind, maar of dat veel heeft opgeleverd valt volgens het SCP te betwijfelen. Leerlingen gingen in ieder geval niet aantoonbaar beter presteren.

Burgers en mensen die in de onderzochte sectoren werken, zagen weinig tot geen kwaliteitsverbeteringen. Volgens het SCP is dat deels terecht, maar kan hun oordeel ook gekleurd zijn doordat media over het algemeen de nadruk leggen op dingen die fout gaan.