„Avondmaal tastbaar teken van herstel”
„Mensen die brood en wijn met elkaar delen, kunnen en moeten conflicten achter zich laten.” De Duitse bisschop dr. Margot Kässmann stelde woensdag, op de derde dag van de lutherse assemblee in het Canadese Winnipeg, het avondmaal als symbool voor heling en herstel.
„Ik groeide op in het geloof van mijn moeder en mijn grootmoeder, die mij vertelden dat als God je roept, je maar beter kunt gaan”, begon Kässmann haar lezing. Kässmann is de eerste vrouw in de generatie lutherse bisschoppen van Hannover, de grootste van de regionale lutherse kerken in Duitsland, met zo’n 3,3 miljoen leden.
In haar toespraak riep ze christenen ertoe op zich actief te engageren in de wereld, in de hoop dat de maatschappij in rechtvaardigheid en vrede zal leven. De kerkleidster verklaarde dat de „heling van de wereld” niet zal plaatshebben zolang de economische globalisering culturele verschillen niet respecteert. Tegelijk relativeerde ze het congresthema (”Voor de heling van de wereld”) door te zeggen dat de kerk pas kan bijdragen aan ’s werelds gezondheid als ze eerst haar eigen wonden geneest.
In het heilig avondmaal ziet Kässmann een concreet en tastbaar teken van herstel. „Als de kerk een authentieke heling van de wereld voorstaat, moet ze het sacrament daarin weer centraal stellen, niet alleen als symbool van een herstelde relatie tussen God en mens, maar ook tussen mensen onderling. Aan de tafel van de Heer komen we samen, de armen en de rijken, de snelle en de langzame rijders, de gefrustreerden en de geslaagden, de zieken en de gezonden, de mensen van noord en zuid.”
De avondmaalsbeleving heeft sociale en humane implicaties, vervolgde ze. „Deze ervaring dient als geheugensteuntje voor vrede en rechtvaardigheid. Het sacrament roept ons in herinnering dat we bij elkaar horen en dat we als Gods volk grenzen overschrijden.”
Kässmann herinnerde haar gehoor eraan dat de aids-epidemie die de wereld teistert niet automatisch meer de dood van de patiënten betekent. „Het werkelijke probleem is dat de geschikte medicamenten vaak te duur zijn en dat tweederangsmedicijnen worden verstrekt aan mensen die niets beters kunnen betalen. Bij de bestrijding van kanker en de longziekte SARS is vooruitgang geboekt. Dit heeft tot de overtuiging geleid dat we in staat zijn elke ziekte te bestrijden. Maar we vergeten vaak dat we naar Gods beeld zijn geschapen, terwijl we liever ons eigen beeld zouden scheppen.” In deze context riep ze de kerken ertoe op de bestrijding van armoede, ziekte en maatschappelijk onrecht als een hoofdtaak te beschouwen, en niet als een afgeleide diaconale taak.
De assemblee wijdde dinsdagavond een aparte plenaire sessie aan de weigering van de Canadese regering om 51 afgevaardigden een visa te verlenen. De ongeveer 700 aanwezigen besloten zich vanaf het Winnipeg Convention Centre naar het federale immigratiekantoor begeven om een proteststuk aan te bieden en hun solidariteit te betuigen met de broeders en zusters die de assemblee niet kunnen bijwonen omdat ze Canada niet in mogen.
De gedupeerden zijn uitsluitend afkomstig uit ontwikkelingslanden als India, Senegal, Sierra Leone en Zuid-Afrika. „De Canadese overheid denkt dat velen hierheen zullen komen met het doel asiel aan te vragen”, aldus een van de Nederlandse afgevaardigden, Mary Janssen van Raay. „Vanuit hun ervaringen lijkt die vrees bijna legitiem, ware het niet dat twee jaar geleden door de Evangelisch-Lutherse Kerk in Canada de assemblee al is aangekondigd, met daarbij een terugkeergarantie voor alle deelnemers en financiële garantie tijdens het verblijf. Daarbij overwegend dat veel van deze mensen als dominee of bisschop verplichtingen hebben thuis, en dus terug moeten keren, wordt de weigering wel heel wrang!”
Premier Gary Doer van de Canadese provincie Manitoba heeft toegezegd de zaak tot op de bodem te zullen uitzoeken.