„Schaliegas verandert machtsverhoudingen”
CARACAS – Landen die altijd afhankelijk zijn geweest van de import van olie en gas kunnen in de nabije toekomst zelfvoorzienend worden op het gebied van aardgas. De olieproducerende landen van de OPEC krijgen daardoor minder invloed.
Van schaliegas, een gas dat gewonnen kan worden uit gesteente, zouden wel eens veel grotere voorraden op onze planeet kunnen bestaan dan van het conventionele aardgas, zegt de Amerikaanse Energy Information Administration (EIA).
De EIA stelt ook dat schaliegas rijkelijk aanwezig is op plaatsen die voorheen van import afhankelijk waren. China, de Verenigde Staten en Argentinië voeren de lijst aan, gevolgd door Zuid-Afrika, Australië, Polen, Frankrijk, Chili, Zweden, Paraguay, Pakistan en India. Ook in Nederland wordt momenteel onderzoek gedaan naar de veiligheid van de winning van schaliegas en de mogelijke gevolgen voor het milieu.
„Het wereldwijde energieschaakbord is aan het veranderen en de markten zullen zich daar opnieuw op moet moeten afstemmen”, zegt Luis Alberto Terrero, hoofd van de Venezolaanse Vereniging van Gasbewerkers (AVPG). „Landen die nooit eerder zo veel energie ter beschikking hadden, kunnen zelfvoorzienend worden en misschien zelfs exporteren.” Als er meer gas beschikbaar komt, worden fossiele brandstoffen goedkoper en zal de groei van alternatieve energiebronnen vertragen, aldus Terrero. Hij verwacht de komst van nieuwe allianties, investeringen en handelsnetwerken.
De grootste voorraden van conventioneel gas zijn momenteel te vinden in Rusland, Iran, Qatar, Saudi-Arabië en Turkmenistan. De grootste voorraden schaliegas bevinden zich volgens de EIA in China, de Verenigde Staten, Argentinië, Mexico, Zuid-Afrika en Australië. „Schaliegas is in deze eeuw tot nu toe de grootste innovatie op energiegebied, qua schaal en qua impact”, zegt analist Daniel Yergin. Een derde van alle gas dat in de VS geproduceerd wordt, komt al uit schaliegasreserves, zegt hij.
Schaliegas wordt gewonnen via een proces waarbij onder hoge druk water, zand en chemicaliën in de bodem worden gepompt, het zogenoemde ”fraccen”. Daarbij wordt veel water gebruikt en er kan ook seismische activiteit ontstaan. Het afvalwater kan mogelijk vervuiling van het grond- en oppervlaktewater veroorzaken.
De hoge olieprijzen moedigen bedrijven aan om te zoeken naar niet-conventioneel gas en bijvoorbeeld schalieolie. „Er komen meer fossiele brandstoffen beschikbaar in de toekomst”, zegt Kenneth Ramirez, hoogleraar geopolitiek en energie aan de Centrale Universiteit van Venezuela.
Ramirez verwacht grote geopolitieke effecten als gevolg van de ontdekking van schaliegas en andere soorten niet-conventionele fossiele brandstoffen. „Een van de eerste effecten is dat de invloed van de Organisatie van Olie Exporterende Landen (OPEC) op de wereldwijde energiemarkt zal afnemen, omdat de grootste vondsten buiten de OPEC-landen zijn gedaan.”
Tegelijkertijd, zegt Ramirez, zal Rusland proberen zijn positie als wereldspeler op het gebied van energie te handhaven. Canada zal een grote oliemacht worden en de Verenigde Staten worden minder afhankelijk van het Midden-Oosten.
Hetzelfde kan gezegd worden van opkomende landen zoals China, India, Zuid-Afrika en Brazilië, die zelf beschikking krijgen over gas.
